Şampan sözü coğrafi ad olan Şampan (Fransanın Şampan regionu) sözündən götürülmüşdür. Əslində, "şampan" termini yalnız bu regionda, müəyyən üsulla və üzüm növlərindən hazırlanan köpüklənən şərablar üçün istifadə olunmalıdır. Digər bölgələrdə istehsal olunan oxşar içkilərə "köpüklənən şərab", "üzüm şampanı" və ya digər regional adlar verilməlidir.
Lüğətlərdəki "köpüklənən, qazlı üzüm şərabı" tərifi, şampanın əsas xüsusiyyətini – köpüklənməsini – vurğulayır. Ancaq bu tərif tam deyil, çünki şampanın istehsal üsulu və mənşə yeri onun keyfiyyətini və adını müəyyən edən əsas amillərdir. Belə ki, "köpüklənən üzüm şərabı" termini çox genişdir və müxtəlif ölkələrdə və müxtəlif üsullarla hazırlanmış bir çox içkini əhatə edir.
Şampanın əsas xüsusiyyətləri bunlardır: üzümün xüsusi növlərindən (ənənəvi olaraq Chardonnay, Pinot Noir və Pinot Meunier) hazırlanması, ikinci fermentasiyanın şüşə içində baş verməsi (bu, xarakterik köpüklənməni yaradır), müəyyən bir təzyiqin (minimum 6 bar) olması və ənənəvi "methode champenoise" adlanan üsulla istehsal olunması. Azərbaycan istehsalı olan "Şampan şərabı" ifadəsində isə, həmin şərtdən kənar istehsal texnologiyaları istifadə oluna bilər və bu səbəbdən də belə məhsullar "şampan" adı ilə satışa çıxarıldıqda, terminoloji və keyfiyyət baxımından qeyri-dəqiqlik yaradır.
Cümlə içində nümunələr:
- Bayram süfrəsinə şampan açdılar.
- O, şampandan bir qədəh içdi.
- Restoranın menyusu əla şampanlar təklif edirdi.
- Fransanın Şampan bölgəsindən gələn bu şampan, həqiqətən yüksək keyfiyyətli idi.
- Bu köpüklənən şərab, şampan adlandırılsa da, əsl şampan deyil.