Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "şələ-şiltə" sözü ümumiyyətlə "şəlpə-şülpə" ilə sinonim kimi qeyd olunur. Lakin bu, sözün tam mənasını əks etdirmir. "Şələ-şiltə" daha çox səs-küy, qarışıqlıq, qaralama, bir-birinə qarışmış və nizamsız vəziyyəti, həmçinin əşyaların səliqəsiz, topa halda yığılmasını ifadə edir. "Şəlpə-şülpə" isə daha çox maye və ya yumşaq maddələrin dağılmış, qarışıq halını bildirir. Beləliklə, "şələ-şiltə" "şəlpə-şülpə"dən daha geniş məna kəsb edir və konkret fiziki vəziyyətlərlə yanaşı, məcazi mənada da işlənə bilir.
Etimoloji baxımdan, "şələ-şiltə" sözünün mənşəyi tam dəqiq bilinməsə də, onun təkrarlanan, oxşar səslərdən ibarət olması, qarışıqlıq və səs-küy hissini gücləndirir. Sözün tərkibindəki "şəl" və "şilt" morfemləri müstəqil olaraq istifadə olunmasa da, fonetik oxşarlıqları vasitəsilə "səs-küy", "qarışıqlıq" mənalarını yaradırlar. Bu cür sözlər onomatopeya (səs təqlidi) vasitəsilə yaranmış ola bilər.
Nümunə cümlədəki ("Çata bilmərik, yağı xanı, bəyləri də basar alar, şələ-şiltəsini toplar, gedər, bizə ar olar") istifadəsində "şələ-şiltə" düşmənin ordusunun nizamsız, qarışıq, səliqəsiz bir halda toplanmasını, sürətlə qaçışını və səs-küylü hərəkətini təsvir edir. Burada söz həm fiziki (əsgərlərin qarışıq hərəkəti), həm də məcazi (vəziyyətin qarışıqlığı) mənada işlənmişdir.
Başqa nümunələr:
- Oyuncaqlar otaqda şələ-şiltə idi.
- İş yerində hər şey şələ-şiltə idi, heç nə tapmaq mümkün deyildi.
- Qarışıqlıq, şələ-şiltə içində tapdı özünü.
Gördüyümüz kimi, "şələ-şiltə" sözü əşyaların, vəziyyətin və ya hadisələrin qarışıqlığını, nizamsızlığını, səliqəsizliyini və səs-küylü olmasını ifadə edən çox yönlü bir sözdür. Lüğətlərdəki sadə izahı bu sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir.