izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şüy sözü Azərbaycan dilində əsasən gənc, nazik və hələ tam inkişaf etməmiş budaq və ya zoğu ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "cavan, nazik budaq, zoğ" kimi qısaca izah olunsa da, mənası daha geniş və çoxşaxəlidir. "Şüy" sözü, bitkinin hələ tam yetişməmiş, yumşaq və əyilmiş hissəsinə aiddir. Bu hissə, ağac və ya kolun gövdəsindən çıxan, üzərində yarpaqlar və ya çiçəklər inkişaf etməkdə olan yeni budaqdır.

Etimalogiyasına nəzər salsaq, sözün kökü türk dillərindəki "şü" ("şux", "canlı", "hərəkətli" mənalarında) fel kökünə bağlana bilər. "Şüy" sözü bu kökdən törəyərək, hələ tam möhkəmlənməmiş, həyat qüvvəsi ilə dolu, böyüməkdə olan budağı təsvir edir. Beləliklə, "şüy" sadəcə bir morfoloji təsvir deyil, həm də bitkinin dinamik inkişafını ifadə edir.

Cümlə içində istifadəsi müxtəlifdir: "Bağın ətrafında gənc şüy ağacları əkilmişdi." cümləsində "şüy" sözü gənc ağacların nazik budaqlarını ifadə edir. "Qırxılmış budaqlardan əvəzində yeni şüy çıxmışdı" cümləsində isə kəsilmiş budaqların yerindən çıxan yeni tumurcuqları və ya zoğları bildirir. "Şüy kimi incə bədəni ilə gözəl görünürdü" cümləsində isə mecaz mənada incə və zərif bədəni təsvir etmək üçün işlənir. Göründüyü kimi, "şüy" sözünün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişir.

Yekun olaraq, "şüy" sözü yalnız "cavan, nazik budaq, zoğ" deyil, həm də bu budağın dinamik inkişafını, yumşaqlığını, həyat qüvvəsini ifadə edən bir termindir. Onun istifadəsi ədəbi və məcazi mənalarda da mümkündür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz