izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tabaşirli sifəti, əsasən "tabaşir" sözündən törəmə olub, bir şeyin tabaşir tozu ilə örtülmüş, ya da tabaşirin tərkib hissəsi kimi daxil olduğu mənasını verir. Daha dəqiq ifadə etsək, iki əsas mənası vardır:

1. Fiziki təsvir: Bu mənada "tabaşirli" sifəti bir cismin səthinin tabaşir tozu ilə örtülmüş olduğunu bildirir. Tozun miqdarı çox ola bilər, əşyanın rəngini dəyişdirə bilər, ya da nazik bir təbəqə şəklində ola bilər. Misal olaraq, "Əlləri bütün tabaşirlidir" cümləsində olduğu kimi, əllərin tabaşir tozu ilə tamamilə örtülmüş olduğunu ifadə edir. Başqa bir nümunə olaraq "taxta lövhəsi tamamilə tabaşirli idi" cümləsini göstərmək olar. Bu, lövhənin səthinin tabaşir tozu ilə örtüldüyünü bildirir.

2. Kimyəvi tərkib: Bu mənada "tabaşirli" sifəti bir maddənin tərkibində tabaşirin mövcud olduğunu göstərir. Bu, maddənin əsas tərkib hissəsinin tabaşir olması demək deyil; yalnız kiçik miqdarda da olsa tabaşir ehtiva etdiyini bildirir. Misal üçün, "tabaşirli boya" ifadəsi boyanın tərkibində tabaşirin olduğunu göstərir. Bu tabaşir boyanın rənginə, tutarlılığına və ya digər xüsusiyyətlərinə təsir edə bilər. Bu mənada "tabaşirli əhəng" və ya "tabaşirli gil" ifadələrindən də istifadə edilə bilər.

Qeyd etmək lazımdır ki, "tabaşirli" sözü daha çox məcazı mənada deyil, konkret, fiziki və ya kimyəvi bir vəziyyəti təsvir etmək üçün işlədilir. Sözün etimologiyasına baxdıqda, türk dillərindən gələn "tabaşir" sözü ilə "li" şəkilçisinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Li" şəkilçisi isə bir şeyi xarakterizə edir, ona aid olduğunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz