Tale (ər. tələ, qədərdən) - 1. İnsanın həyatında baş verən hadisələrin, yaxşı və ya pis hadisələrin ümumi ardıcıllığı, qismət, bəxt. Bu mənada "tale" sözü insanın həyat yolunu, onun uğur və məğlubiyyətlərini, sevinc və kədərlərini əhatə edir. Fəlsəfi baxımdan tale, qismət, qəza kimi anlayışlarla sıx bağlıdır və bəzən onlarla sinonim kimi işlənir. Ancaq "tale" sözü daha çox insanın özündən asılı olmayan, əvvəlcədən müəyyən edilmiş bir yol kimi qəbul olunur. Misal üçün: "Onun taleyi acınacaqlı idi." burada tale, şəxsin həyatının ümumi, bədbəxt gedişatını ifadə edir.
2. Hadisələrin, proseslərin sonluğu, nəticəsi. Bu mənada "tale" sözü hər hansı bir hadisənin və ya prosesin son nəticəsini, yəni nə ilə bitdiyini bildirir. Məsələn, "Müharibənin taleyi hələ də müəyyən deyildir" cüməsində "tale" sözü müharibənin necə başa çatacağını, son nəticəsini ifadə edir.
3. (məcazi mənada) Kiminsə və ya nəyinsə aqibəti, sonu. Bu mənada "tale" sözü müəyyən bir şəxs və ya obyektin sonrakı aqibətini, necə olacağını bildirir. Misal üçün, "O gəminin taleyi məlum deyildi" cüməsində "tale" sözü gəminin sonrakı aqibətini, harada, necə batacağını ifadə edir.
4. (poetik üslubda) Qismət, nəsib. Poetik və bədii ədəbiyyatda "tale" sözü daha çox qismət, nəsib mənasında işlənir. Bu mənada sözün emosional yükü daha güclüdür və hadisələrin müəyyən bir qüvvə tərəfindən idarə edilməsi fikrini ifadə edir. Misal olaraq, [Nazlı:] Heç böylə padşah sarayında yaşayan bir xanım da taleyindən şikayət edərmi? cüməsində "tale" sözü Nazlı xanımın həyat yolunun, onun qismətinin bir hissəsini təmsil edir.
Etimologiya: Sözün etimologiyası ərəb dilinə "tələ" (طلب) felindən gəlir ki, "istəmək", "axtarmaq" mənasını verir. Ancaq zaman keçdikcə mənası dəyişərək "qismət", "bəxt" mənalarını qazanmışdır.