izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Te (ت): Azərbaycan dilində "Te" sözü əsasən "T" hərfinin və bu hərflə ifadə olunan samitin adını bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "T hərfinin adı" kimi təqdim olunsa da, kontekstə görə daha geniş mənalarda da işlənə bilər.

Fonetik baxımdan: "Te" sözü [te] kimi tələffüz olunur və dilin arxa hissəsinin sərt damağa toxunması ilə əmələ gələn bir sürtkəli samit səsi olan /t/ fonemasını ifadə edir. Bu səs həmkar sözlərdə (məsələn, "təpə", "təmiz", "tez") müxtəlif fonetik mühitlərə düşərək allofonik dəyişikliklərə uğrayır. Məsələn, "kitap" sözündəki /t/ səsi "k" səsi ilə əlaqədar olaraq biraz yüngülləşə bilər.

Morfoloji baxımdan: "Te" sözü özü-özlüyündə tam bir söz deyil, əlifbanın bir hərfinin adıdır. Ona görə də morfoloji təhlillərə məruz qalmır. Lakin digər sözlərin tərkibində morfem kimi işlənilə bilər. Məsələn, "təhsil" sözündə "tə-" morfemi bu sözə əlavə məna verir.

Sintaktik baxımdan: "Te" sözü əsasən adətən cümlədə müstəqil olaraq işlənmir. Əlifbanın öyrənilməsi ilə bağlı məşğələlərdə, hərflərin adlarının tədrisində, və ya hərflərin konkret səsləndirilməsini göstərən məşqlərdə istifadə olunur. Məsələn: "Te hərfi /t/ səsini ifadə edir." və ya "Te hərfinin yazılışını yazın." kimi cümlələrdə işlənir.

Etimoloji baxımdan: "Te" sözü Azərbaycan dilinə ərəb əlifbasından keçmişdir. Ərəb əlifbasında da "T" hərfinin adı "Te" şəklindədir və əlifbanın bu hərfinin tələffüzünü əks etdirir. Bu baxımdan, sözün mənşəyi tarixən uzun illər ərzində dəyişikliyə uğramamışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz