Təcrid (ər. təcrid – tək, ayrı, təcrid olunmuş) is. Ayrılma, təklənmə, izolyasiya, bir şeyin və ya birinin başqalarından tamamilə ayrı saxlanması, həmçinin yalnızlaşdırma, müstəqil halda düşünmə, təhlil etmə prosesi deməkdir. Lüğətin qeyd etdiyi məna – “ayırma, təkləmə” – təcridin ümumi mənasının tərkib hissəsidir, lakin tam və dəqiq tərif deyildir.
Təcrid sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar ala bilir. Məsələn, sosial təcrid, fiziki təcrid, elmi təcrid kimi anlayışlar mövcuddur. Sosial təcrid, cəmiyyətdən, sosial qruplardan ayrılma, ünsiyyətdən məhrum olma deməkdir. Fiziki təcrid isə, bir obyekt və ya varlığın fiziki olaraq başqalarından ayrılmasıdır, məsələn, karantin və ya həbsxanada saxlanma. Elmi təcriddə isə, bir hadisəni və ya obyekti tədqiq etmək üçün onu digər təsirlərdən qorumaq, izolyasiya etmək nəzərdə tutulur. Bu mənada təcrid, həm metod, həm də nəticə ola bilər.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
• Məhkum uzun illər təcriddə saxlanıldı. (Fiziki təcrid)
• Qəfil xəstələnən uşaq karantinə alındı, yəni təcrid edildi. (Fiziki təcrid, səhhət üçün)
• O, özünü cəmiyyətdən təcrid etmişdi. (Sosial təcrid)
• Təcrübənin düzgün nəticə verməsi üçün kimyəvi maddələr havadan təcrid olunmalıdır. (Elmi təcrid)
• Filosof tədriclə düşüncəsində təcridə nail oldu, öz daxili aləminə daldı. (Düşüncə təcridi)
Beləliklə, “təcrid” sözünün mənası sadəcə “ayırma, təkləmə” ilə məhdudlaşmır. O, kontekstdən asılı olaraq daha geniş və mürəkkəb mənalar daşıyır və müxtəlif sahələrdə istifadə olunur.