Təklənmə feli sifətinin mənasını izah etməzdən əvvəl, əsas feli olan "təklənmək"in kökünə və mənasına nəzər salaq. "Tək" sözünün kökü, qədim türk dillərindən gələn və "bir", "yalnız", "öz-özünə" mənalarını ifadə edən kökdən törəyir. "Lən-" əlavəsinin isə artırma, çoxalma, artıq dərəcədə əldə edilmə mənasını gücləndirir. Beləliklə, "təklənmək" əsasında yalnızlığın, təklik halının artıq dərəcədə, həddindən artıq şəkildə yaşanması, bu vəziyyətin kəskin şəkildə duyulması mənasını ifadə edir. Bu proses müxtəlif səbəblərdən – sosial təcrid, fiziki məhdudiyyətlər, emosional çətinliklər və s. – yaranabilir.
Ona görə də "təklənmə" sözü, "təklənmək" felindən törəmiş feli sifət olaraq, yalnızlığın, təklik hissinin artıq dərəcədə və intensiv şəkildə yaşaması vəziyyətinin özüdür; və ya bu vəziyyətin nəticəsidir. Bu vəziyyət insanda depressiya, melankoli, ümidsizlik kimi mənfi hisslərə səbəb ola bilər. Təklənmə müvəqqəti və ya uzunmüddətli ola bilər, onun intensivliyi də fərqli səviyyələrdə ola bilər. Məsələn, qəfil baş verən bir hadisədən sonra insan müvəqqəti olaraq təklənmə hissi yaşaya bilər, ancaq uzun illər boyu sosial əlaqələrdən məhrum qalan bir insan isə xroniki təklənmə halında ola bilər.
Cümlədə necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Onun gözlərindən dərin bir təklənmə əks olunurdu.
- Uzun illər sürən xəstəliyi onun ruhi təklənməsinə səbəb olmuşdu.
- Şəhərin səs-küylü həyatında belə, bir təklənmə hissi onu bürümüşdü.
- Həmin gecə onun yaşadığı təklənməni heç vaxt unutmayacaq.
Göründüyü kimi, "təklənmə" sözü yalnız fiziki təklik deyil, həm də ruhi, emosional təkliyi, yalnızlıq hissini ifadə edir və müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilir.