Təlatüm (ər. تلاطم - talāṭum) sözü Azərbaycan dilində əsasən dəniz və ya okeanlardakı şiddətli dalğalanma, fırtına, tufan mənasında işlənir. Lakin mənası daha genişdir və yalnız fiziki hadisələrlə məhdudlaşmır. Əslində, "təlatüm" sözü hər hansı bir mühitin, sistemin və ya vəziyyətin qeyri-sabit, narahat və qarışıq halını ifadə edir. Bu qeyri-sabitlik istər təbii hadisələrdə (dənizdəki fırtına, hava şəraitinin kəskin dəyişməsi), istərsə də sosial və siyasi proseslərdə (ictimai narahatlıq, siyasi qeyri-sabitlik) özünü göstərə bilər.
Lüğətlərdə əsasən dənizdəki fırtına, tufan mənası ön plana çəkilmiş olsa da, "təlatüm" sözü daha metaforik mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, "ölkədə siyasi təlatüm yaşanır" ifadəsi siyasi qeyri-sabitlik, etirazlar və qarışıqlıqları ifadə edir. "Onun daxili dünyasında böyük bir təlatüm yaşanırdı" cümləsində isə şəxsin daxili mübarizələri, emosional qeyri-sabitliyi nəzərdə tutulur. Beləliklə, "təlatüm" sözü qeyri-müəyyənlik, qarışıqlıq, şiddətli hərəkət və dəyişiklikləri ifadə edən ümumi bir termindir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, ərəb dilindəki kökü olan "təlatüm" (تلاطم) fəal bir fəildən əmələ gəlmişdir və davamlı, şiddətli hərəkət, dalğalanma, coşma mənasını daşıyır. Azərbaycan dilinə ərəb dilindən keçmişdir və əsasən elmi, ədəbi və gündəlik nitqdə istifadə olunur. Həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənilməsi onun dilin zənginliyini və ifadə imkanlarını genişləndirən bir söz olduğunu göstərir.