izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tərli sifəti əsasən "tərləmiş" mənasını verir. Lakin bu sadə tərif, sözün ifadə etdiyi incəlikləri tam əhatə etmir. Tərli, bir cismin, xüsusilə canlı varlığın, səthinin tər ifrazı ilə nəm olduğunu bildirir. Bu nəmlik həm miqdarca, həm də görünüşcə dəyişkən ola bilər; incə bir nəmlikdən tutmuş, aşkar, damcılanan tərləməyə qədər. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşir.

Misal üçün, "tərli at" ifadəsi atın intensiv fiziki fəaliyyətdən sonra bədəninin tərlə nəm olduğunu göstərir. "Tərli bədən" ifadəsi isə daha geniş bir məna daşıyaraq, insanın bədəninin istilik, əsəb gərginliyi və ya xəstəlik səbəbindən tərləməsindən xəbər verir. Bu ifadədə tər miqdarı ilə bağlı məlumat verilməsə də, tərləmənin mövcudluğu ön plana çəkilir.

Verilən nümunə cümləsində isə ("[Qadınlar və qızlar] iki-üç kilometr piyada gəldiklərindən tərli üzləri qızarmışdı") "tərli" sözü, fiziki yorğunluqdan, yəni piyada uzun məsafə qət etməkdən doğan tərləmənin nəticəsini ifadə edir. Burada tər, üzün qızarma ilə müşayiət olunan görünən bir nəmlik kimi təsvir olunur. Sözün mənası, fəaliyyətin nəticəsi və müşahidə olunan fiziki əlamətlə sıx bağlıdır.

Etimalogiyasına nəzər saldıqda, "tərli" sözü "tər" kökünə "-li" sifət əlavəsindən əmələ gəlmişdir. "-li" əlavəsi "malik olma", "ilə əlaqədar olma" mənasını ifadə edir. Beləliklə, "tərli" sözü "tərə malik olan", "tər ilə əlaqədar olan" kimi anlaşıla bilər. Lakin bu sadə etimoloji təhlil, sözün kontekstdə aldığı incə mənaları tam əks etdirmir. Sözün tam mənasını anlamaq üçün, cümlənin strukturu və digər sözlərlə qarşılıqlı əlaqəsi nəzərə alınmalıdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz