izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Titrəmək (f.): Bu feil, əsasən bədənin istər-istəməz, ritmik və sürətli hərəkətlərlə sarsılması, yəni əsmə və ya titrəməyə tutulma halını ifadə edir. Mənşəcə türk dillərinə aid olan bu söz, fizioloji və ya psixoloji səbəblərdən qaynaqlana bilər. Fizioloji səbəblər arasında soyuq, xəstəlik, yüksək hərarət, qorxu, zəiflik və s. göstərmək olar. Psixoloji səbəblər isə qorxu, həyəcan, qəzəb, stress kimi duyğularla əlaqədardır.

Lüğətlərdə əsasən “titrəmə tutmaq, əsmək” kimi sadə bir izahı olsa da, titrəməyin müxtəlif intensivlik və səbəbləri vardır. Zəif titrəmə, bədənin bir hissəsində, məsələn, əllərdə, dodaqlarda hiss edilə bilər. Daha güclü titrəmə isə bütövlükdə bədəni əhatə edə bilər. Soyuqdan titrəmək, qorxudan titrəmək, xəstəlikdən titrəmək kimi nüanslar sözün mənasını daha dəqiq müəyyən edir. Həmçinin, titrəmənin müddəti də əhəmiyyətlidir; qısamüddətli və ya uzunmüddətli ola bilər.

Misal olaraq verilən beyt də bunu əks etdirir: "Geyər cırıq bürünməsin, soyuqda titrəyər, əsər; Gedər odunçu meşəyə, ağac qırar, odun kəsər". Burada "titrəmək" sözü, soyuqdan əmələ gələn fiziki bir titrəməni ifadə edir. Yəni, insanın bədəni soyuqdan titrəyərək əsir. Bu, "titrəmək" sözünün sadə və əsas mənasının ən aydın nümunəsidir. Ancaq, fərqli kontekstlərdə "titrəmək" qorxu, həyəcan, xəstəlik və ya digər amillər səbəbindən yaranan titrəməni də ifadə edə bilər.

Beləliklə, "titrəmək" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsas mənası bədənin istər-istəməz ritmik və sürətli hərəkətlərlə sarsılmasıdır. Bu sarsılmanın səbəbi isə müxtəlif amillərlə əlaqəli ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz