Uzunluq (is.) Bir cismin və ya məsafənin bir ucundan digər ucuna qədər olan məsafənin ölçüsünü bildirən anlayışdır. Bu ölçü müxtəlif vahidlərlə (metr, santimetr, kilometr, mil və s.) ifadə olunur və həndəsi obyektlərin (xətt, əyri, dairənin çevrəsi, və s.) xüsusiyyətlərini, eləcə də zaman məsafələrini (məsələn, film uzunluğu) təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Mənşəyi: "Uzunluq" sözü "uzun" sifətinin "-luq" isim şəkilçisi ilə əmələ gəlmişdir. "-luq" şəkilçisi "keyfiyyət", "hal" mənası ifadə edir. Beləliklə, "uzunluq" sözü "uzun olma halı" mənasını verir.
İstifadə nümunələri:
1. Fiziki uzunluq: "Masanın uzunluğu 1,5 metrdir." (Burada uzunluq konkret bir fiziki ölçüdür.)
2. Məsafə: "Bakıdan Gəncəyə olan uzunluq təxminən 380 kilometrdir." (Burada uzunluq iki nöqtə arasındakı məsafəni ifadə edir.)
3. Mücərrəd uzunluq: "Film uzunluğu iki saat idi." (Burada uzunluq mücərrəd bir zaman məsafəsini bildirir.)
4. Metaforik istifadə: "Bu işin uzunluğu bizi yorub." (Burada uzunluq işi tamamlamaq üçün lazım olan vaxtı və səyi ifadə edir - metaforik istifadə.)
5. Riyaziyyatda: Riyaziyyatda uzunluq əsas anlayışlardan biridir və müxtəlif həndəsi fiqurların xüsusiyyətlərinin təyin olunmasında mühüm rol oynayır. Vektor uzunluğu, əyri uzunluğu, məsafə kimi anlayışlar riyaziyyatın əsasını təşkil edir.
Fərqləndirmə: "Uzunluq" sözü "uzun" sözündən fərqli olaraq isimdir və konkret bir ölçünü ifadə edir. "Uzun" isə sifətdir və bir şeyin uzun olduğunu göstərir. Məsələn, "uzun yol" və "yolun uzunluğu" ifadələrində "uzun" sifət, "uzunluğu" isə isimdir. "Uzunluğu" sözü həmişə ölçüyə aiddir, halbuki "uzun" yalnız keyfiyyəti ifadə edə bilər.