Üstüörtülü sifətinin Azərbaycan dilindəki mənası, lüğətlərdəki qısa izahlardan daha geniş və dəqiq şəkildə aşağıdakı kimi izah edilə bilər:
Üstüörtülü sözü, əsasən bir şeyin üstünün başqa bir şeylə örtülmüş və ya gizlədilmiş olduğunu bildirir. Bu örtülmə fiziki ola bilər (məsələn, bir eşyanın üstünün parça ilə örtülməsi, bir binanın damı ilə örtülməsi) və ya məcazi (məsələn, bir həqiqətin gizlədilməsi, bir məsələnin üstünün örtbas edilməsi). Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir. Fiziki örtülmə halında, "üstüörtülü" sifəti, əşyanın görünməzliyini, əlçatmazlığını və ya müəyyən bir qorunma altına alınmasını ifadə edir. Məcazi mənada isə, "üstüörtülü" gizlilik, qaranlıq, müəmmalı və ya izahlı olmayan bir vəziyyəti bildirir. Bir şeyin "üstüörtülü" olması, onun tam şəkildə görünməməsini, anlaşılmamasını və ya bilinməməsini ifadə edə bilər.
Etimoloji baxımdan, "üstüörtülü" sözü "üst" və "örtülü" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Üst" sözü, bir şeyin üst hissəsini, səthini, yuxarı tərəfini göstərir. "Örtülü" isə, bir şeyin başqa bir şeylə örtülmüş, gizlədilmiş, görünməz hala gətirilmiş olduğunu bildirir. Beləliklə, "üstüörtülü" sözü, həm fiziki, həm də məcazi mənada üstün örtülmüş, gizlədilmiş və ya qorunmuş vəziyyəti təsvir edir.
Cümlə nümunələri:
• Fiziki mənada: "Qış aylarında bağdakı bitkilər üstüörtülü qutuların içində saxlanılırdı." (Burada üstüörtülü, bitkilərin qutularla örtülmüş olduğunu göstərir.)
• Məcazi mənada: "Onun sözləri üstüörtülü bir təhdid idi." (Burada üstüörtülü, təhdidin birbaşa ifadə edilmədən, dolayı yolla bildirildiyini göstərir.)
• "Yığıncaqda müzakirə olunan məsələlər üstüörtülü qaldı." (Burada üstüörtülü, məsələlərin açıqlanmadığını, gizli qaldığını bildirir.)
• "Üstüörtülü bir niyyətlə ona yaxınlaşdı." (Burada üstüörtülü, niyyətin gizli, əsl niyyətin fərqli olduğunu göstərir.)
Yekun olaraq, "üstüörtülü" sözü, kontekstdən asılı olaraq, həm fiziki, həm də məcazi mənalarda işlənən zəngin bir mənaya malik sifətdir.