Üzücü (sıfat): Adamı üzən, taqətdən salan, yorucu, bezdirici, əsəbləşdirici və ya ruhdan salıcı təsir bağışlayan. Bu söz, əsasən fiziki və ya emosional tükənmə, yorğunluq və ya ağır bir vəziyyətə işarə edir. "Üzücü" sözü həm fiziki, həm də mənəvi əziyyətləri ifadə edə bilər.
Etimologiya: Sözün kökü "üzmək" fellə bağlıdır. "Üzmək" bir şeydən bezmək, yorulmaq, taqətdən düşmək mənasını verir. "Üzücü" isə bu felin sıfat formasını təşkil edərək, həmin vəziyyəti yaradan və ya xarakterizə edən hadisə və ya vəziyyəti ifadə edir.
İstifadə nümunələri:
- Üzücü qızdırma: Bədəni zəiflədən, yorucu bir qızdırma növü.
- Üzücü intizar: Uzun və əziyyətli gözləmə, nəticənin gəlməməsindən yaranan yorğunluq və narahatlıq hissi.
- Üzücü bir xəbər eşitdik. (Emosional əziyyət)
- Üzücü bir iş günü oldu. (Fiziki və emosional yorğunluq)
- Üzücü bir yola çıxdı. (Çətin, ağır bir səfər)
- Üzücü bir xəstəlik onu tamamilə sındırdı. (Fiziki və ruhi tükənmə)
Sinonimlər: Yorğun, əziyyətli, bezdirici, ağır, məşəqqətli, sarsıdıcı, ruhlandırıcı olmayan, dəhşətli (kontekstdən asılı olaraq).
Antonimlər: Xoş, rahat, təravətli, əyləncəli, ruhlandırıcı.
Verilən mətn parçasındakı "Üzücü gözətləmə dəqiqələrində..." ifadəsində "üzücü" sözü, gözləmənin uzun və əziyyətli, yorucu olduğunu, gözləyənin ruhi vəziyyətinə mənfi təsir etdiyini ifadə edir.