Vacib (ər. واجب - vācib) sifəti. Ərəb dilindən keçmiş bir söz olub, "yükümlü edilmiş", "mütləq olmalı olan", "zəruri olan" mənalarını ifadə edir. Azərbaycan dilində isə əsasən "yerinə yetirilməsi mütləq lazım olan", "zəruri olan", "ən mühüm olan" kimi mənalarda işlənir. Bu mənaların hamısı sözün mənşəsindəki "mütləq" öhdəliyə işarə edir. Vacib olan bir şeyin təxirə salınması qəbuledilməz və ya mümkün deyildir.
Vacib sözü, mahiyyətcə zəruriliyi, əhəmiyyəti və öhdəliyi birlikdə ifadə edir. Zəruri olan bir iş sadəcə olaraq görülməsi vacib olan işdən fərqlənir. Zərurət daha çox situasiyaya bağlı olarkən, vacib daha çox obyektiv və ya subyektiv bir vacibliyi (məsələn, qanun, mənəviyyat, vəzifə, etik normalar baxımından) vurğulayır. Məsələn, "Yağış yağması zəruridir" deyərkən hadisənin təbiətindən danışırıq, "Sənədləri vaxtında təqdim etmək vacibdir" deyərkən isə qanun və ya bir vəzifədən irəli gələn öhdəlik vurğulanır.
Vacib sözünün işlədilməsinə bir neçə nümunə:
- Vacib məsələ: Bu ifadə, qərar vermək üçün təxirəsalınmaz və əhəmiyyətli bir məsələni ifadə edir. Həlledilməsi mütləq olan bir məsələni təsvir edir.
- Bu gün çox vacib işim var: Bu cümlədə danışan şəxs, həmin günü mütləq yerinə yetirilməli olan əhəmiyyətli bir işinin olduğunu vurğulayır.
- Tibbi müayinədən keçmək vacibdir: Sağlamlığın qorunması baxımından müayinənin mütləq olması ifadə edilir.
- Dinlə bağlı məsələlər onun üçün çox vacib idi: Bu cümlədə şəxsin dini inanclarının həyatında tutduğu mühüm yeri və bu inanclara uyğun hərəkətlərinin vacibliyi göstərilir.
Beləliklə, "vacib" sözü yalnız zəruriliyi deyil, həm də mütləq yerinə yetirilməli olan bir vəzifə, öhdəlik və ya əhəmiyyətli bir məsələni ifadə etməkdə işlənir. Kontekstdən asılı olaraq, "zəruri", "lazım olan", "mühüm", "əhəmiyyətli", "mütləq" kimi sözlərlə sinonim kimi işlənə bilər, lakin hər bir sözün özünəməxsus incə məna fərqləri vardır.