Vadi (ər. وَادٍ - vādī) sözü iki dağ, təpəlik və ya yüksəklik arasında uzanan, nisbətən düzən və dar əraziyə deyilir. Lüğətlərdə sadəcə "iki dağ arasında böyük, uzun çuxur, düzən" kimi tərif edilməsinə baxmayaraq, vadi termini daha mürəkkəb geomorfoloji proseslərin nəticəsidir və müxtəlif xüsusiyyətlərə malik ola bilər.
Vadi əmələ gəlməsinin əsas səbəbi eroziya prosesləridir. Suyun, küləyin və buzlaqların aşındırıcı təsiri nəticəsində yüksəkliklərdəki süxurlar parçalanır və çayların, çayların qollarının və ya buzlaqların hərəkəti ilə aşağı doğru daşınır. Bu proses uzun illər davam edir və zaman keçdikcə dar və ya geniş, dərin və ya dayaz, düz və ya əyri-üyrü formalı vadi əmələ gətirir.
Vadi morfologiyası (forması) bir sıra amillərdən asılıdır: ərazinin geoloji quruluşu, su axınının intensivliyi, iqlim şəraiti, bitki örtüyü və s. Məsələn, çay vadiləri ümumiyyətlə V-şəkilli, buzlaq vadiləri isə U-şəkilli olur. Bəzi vadilər geniş, düzənliklərə bənzər olarkən, digərləri dar və dərin kanyona bənzəyir. Vadi dibinin əsas səthinin yamaclarla əhatə olunması da vadinin bir xüsusiyyətidir. Vadi dibi çay və ya çayların axdığı yerdir, ümumiyyətlə alüviallarla (çay çöküntüləri ilə) örtülüdür.
Vadi termini müxtəlif cümlələrdə fərqli kontekstlərdə işlədilə bilər: "dərin vadi", "məhsuldar vadi", "çay vadisi", "bucaqlı vadi", "dar vadi", "geniş vadi", "sürüşkən yamaclı vadi" kimi. Bu nümunələr göstərir ki, vadi sadəcə coğrafi bir anlayış deyil, həm də ərazinin təbiət xüsusiyyətlərini, torpağın məhsuldarlığını, landşaftının gözəllik və xüsusiyyətlərini əks etdirir.
Qeyd etmək lazımdır ki, vadi termini bəzən "dərə" sözü ilə sinonim olaraq işlədilir, lakin bu iki söz arasında incə fərqlər var. Dərə termini daha çox kiçik və dar bir ərazini ifadə edir, vadi isə daha geniş və uzundur.