Vahimələndirmək felinin əsas mənası qorxu və ya narahatlıq hissi yaratmaq, həyacanlandırmaq, qorxutmaqdır. Bu, həm fiziki, həm də psixoloji təsir göstərə bilər. Məsələn, qaranlıq bir küçədə tək qalmaq bəzi insanları vahimələndirə bilər (fiziki təhlükədən qaynaqlanan qorxu). Digər tərəfdən, pis xəbər eşitmək də insanı vahimələndirə, ruh halını pozub narahatlıq hissi yarada bilər (psixoloji təsir). Sözün mənası "qorxutmaq"dan daha genişdir, çünki yalnız açıq-aşkar qorxutma deyil, həm də daha incə, gizli bir şəkildə narahatlıq yaratmağı əhatə edir.
Etimoloji baxımdan, "vahimə" kökü ərəb mənşəlidir və narahatlıq, qorxu mənalarını verir. "-ləndirmək" isə türk dillərinə məxsus bir şəkilçi olub, bir hərəkətin yerinə yetirilməsini, bir vəziyyətin yaradılmasını bildirir. Beləliklə, "vahimələndirmək" sözü "vahimə yaratmaq", "qorxu və narahatlıq hissi aşılamaq" kimi izah edilə bilər.
Vahimələndirmək sözünün cümlədə istifadəsi müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar verə bilər. Məsələn:
- "Qaranlıq meşə səyahətçini vahimələndirdi." (Fiziki təhlükədən qaynaqlanan qorxu)
- "Rəhbərin sərt sözləri işçiləri vahimələndirdi." (İş yerindəki narahatlıq və qeyri-müəyyənlik)
- "Qəribə səslər uşağı vahimələndirdi." (Qeyri-adi hadisələrdən qaynaqlanan qorxu)
- "Xəbərlər bütün ölkəni vahimələndirdi." (Geniş miqyaslı narahatlıq və qorxu)
- "Ümumiyyətlə, çoxdandı ki, xitabət kürsüsü Şamamanı vahimələndirmirdi." (Bu cümlədə vahimələndirmək felinin mənası "təsir etməmək", "qorxu yaratmamaq" kimi başa düşülə bilər. Bu, kontekstə əsasən sözün mənfi mənada işlədilməsinə nümunədir.)
Yekun olaraq, "vahimələndirmək" felinin mənası sadəcə "qorxutmaq"dan daha genişdir və qorxu, narahatlıq, həyacan hisslərinin yaradılmasını, müxtəlif səbəblərdən yaranan psixoloji və ya fiziki təsirləri əhatə edir. Sözün mənası və cümlədəki istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.