Abstraktlaşmaq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "mücərrədləşmək" kimi izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir şəkildə izah etmək mümkündür. Abstraktlaşmaq, ətraf aləmin konkret, hiss olunan xüsusiyyətlərindən uzaqlaşaraq, daha ümumi, mənəvi, nəzəri və ya konseptual anlayışlara yönəlmək prosesidir. Bu, düşüncənin müəyyən bir obyekt və ya hadisənin xüsusi xüsusiyyətlərini nəzərə almadan, onun mahiyyətinə, əsas xüsusiyyətlərinə diqqət yetirməsidir.
Məsələn, bir ağacın abstraktlaşdırılması zamanı onun konkret ölçüləri, rəngi, növü ikinci plana keçir və biz "ağac" anlayışının ümumi mahiyyətinə – "yer üzərində bitən, gövdəsi, budaqları və yarpaqları olan bitki" kimi ümumiləşdirilmiş təsəvvürə fokuslanırıq. Bu prosesdə, xüsusi nümunələrdən ümumi qanunauyğunluqlara doğru irəliləyirik.
Abstraktlaşma, elm, fəlsəfə, incəsənət və hətta gündəlik həyatımızda mühüm rol oynayır. Elm öz əsaslarını abstrakt anlayışlara, riyazi modellərə və nəzəriyyələrə əsaslandırır. Fəlsəfədə abstrakt düşüncə tərzi, varlığın mahiyyətinin, əxlaqın, dəyərlərin araşdırılmasının əsasını təşkil edir. İncəsənətdə abstrakt ifadə üsulları, rəssamın konkret təsvirlərdən uzaqlaşaraq, duyğuları və fikirləri rənglər, formalar və kompozisiyalar vasitəsilə ifadə etməsinə imkan verir.
Qısacası, abstraktlaşmaq sadəcə mücərrədləşmək deyil, həm də konkretdən ümumiyə doğru irəliləmək, mahiyyəti tutmaq, daha yüksək səviyyədə anlayışa çatmaq deməkdir. Bu, insan düşüncəsinin ən güclü alətlərindən biridir və dünyanı dərk etmək, yeni biliklər əldə etmək və yaradıcılıq fəaliyyəti göstərmək üçün zəruridir.