Ağacdələn (Dendrocopos cinsindən olan quşlar) zoologiya elmində uzun, iti və sərt dimdiyi ilə tanınan, əsasən ağac koğuşlarında yaşayan və onlardakı həşəratlarla qidalanan bir quş növüdür. Onların dimdikləri ağac qabığını deşmək və içəridə gizlənən sürfələri, böcəkləri və digər kiçik onurğasızları tapmaq üçün mükəmməl bir adaptasiyadır. Bu dimdik, həm də ağaclara yuva qazmaq üçün istifadə olunur. Ağacdələnin dilinin uzun və yapışqan olması da qidalanma prosesində mühüm rol oynayır, çünki dil koğuşların dərinliklərindən həşəratları çıxarmağa imkan verir.
Ağacdələnlər, görünüşcə olduqca rəngarəng və gözəl quşlardır. Onların lələkləri müxtəlif rənglərdə, adətən qara, ağ, qırmızı və ya yaşıl tonlarda ola bilir. Bu rənglər həm kamuflyaj, həm də cinsi seçmədə rol oynayır. Ağacdələnlərin növlərindən asılı olaraq bədən ölçüləri də dəyişir. Bəzi növləri daha kiçik, bəziləri isə daha iri olur.
Şeir misrasında qeyd edildiyi kimi, "namərddir, qorxur hələ" ifadəsi ağacdələnin görünüşünə və davranışına dair subyektiv bir təsvirdir. Əslində, ağacdələnlər həm təkbaşına, həm də cütlüklə yaşayan, əraziyə sadiq quşlardır. Təhlükə hiss etdikləri zaman səs çıxararaq və ya uçuşla reaksiya verirlər. "Baltasızdı ağacdələn" ifadəsi isə onun dimdiyinin balta kimi işləməsinə əsaslanan bir metaforadır.
Ağacdələnlər ekosistemdə mühüm rol oynayır. Onlar ağacların sağlamlığını qoruyur, çürüməyə və xəstəliklərə səbəb olan həşəratları məhv edirlər. Bu səbəbdən, ağacdələnlər bioloji mübarizədə də əhəmiyyətlidir.