izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ah-zar sözü Azərbaycan dilində dərin duyğuları, xüsusilə də kədər, qəm və həsrəti ifadə edən bir termindir. Sadəcə "ah çəkmə" və ya "sızlama" kimi tərif edilməkdən daha çox, bu söz insanın iç dünyasının dərinliklərindən qopub gələn bir fəryadı, dərin bir iniltiyi təsvir edir. "Ah"ın qısa, təkrarlanan ifadəsi ilə "zar"ın daha uzun, acılı və dərin bir inilti olduğunu düşünərək, ah-zarın həm intensivliyi, həm də müddətini vurğuladığını görə bilərik.

Nəsimi şeirindəki "Ey yüzi gülşən, sana bu ah-zarım xoşmudur?" misalında olduğu kimi, ah-zar həm də bir müraciət, bir fəryad, sevgiliyə, Allaha və ya taleyə yönəlmiş bir yalvarış ola bilər. Bu fəryad, yalnız səs ifadəsindən ibarət deyil, gözlərdən axan yaşlar, titrəyən əllər və sarsılan bədənlə də özünü göstərə bilər. Ah-zar, sözün həqiqi mənasında, insanın daxili dünyasının əyani ifadəsidir.

Xalq ədəbiyyatında və klassik əsərlərdə ah-zarın təsviri, bəzən məcazi mənada da istifadə olunur. Məsələn, təbiətin və ya əşyaların da ah-zar çəkdiyi, acı çəkdiyi deyilə bilər ki, bu da əsərin əhval-ruhiyyəsinə daha da dramatiklik qatır. Beləliklə, ah-zar sadəcə bir dil ifadəsindən daha çox, dərin bir duyğu və əhval-ruhiyyənin simvoluna çevrilir.

"Nə vaxtadək ğəmi-hicrində ahü zar çəkim?" misalında isə ah-zar, uzun müddət davam edən, tükənməyən bir kədər və həsrətin simvoludur. Bu, acı dolu bir gözləməni, çətin bir vəziyyətin davamını və ümidsizliyi ifadə edir. Ah-zarın bu kontekstdə istifadəsi, sözün ifadə gücünü daha da aydın şəkildə ortaya qoyur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz