Ala-çiy: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer alan "ala-çiy" sözü, əsasən yarı bişmiş əti və ya digər qidaları ifadə edir. "Yarımçıq bişmiş" və ya "yarıçiy" kimi sinonimlərlə əvəz oluna bilər. Lakin bu sadə tərif sözün əsl mahiyyətini tam əks etdirmir.
Əslində "ala-çiy" daha çox bir vəziyyəti, bir prosesi, bir mənzərəni təsvir edir. Tamamilə bişməmiş, amma artıq xam da olmayan, odun üzərində, qazan içində və ya sobada qızaran, tüstülənən, ətrafa ətir saçan, bir növ "arasında qalmış" vəziyyətdə olan ətin vəziyyətini ifadə edir. Həm dadının tam açılmadığını, həm də bişmə prosesinin davam etdiyini bildirir.
Verilən nümunə cümlədəki "tüstülü-tüstülü, alovlu-alovlu qapış-qupuş elədilər" ifadəsi də bu tərifi daha da göz qabağında canlandırır. Sözün əsl mahiyyətini, "ala-çiy" ətin nə qədər cəlbedici, istənilən, həvəslə yeyilməyə hazır olduğunu vurğulayır. Bu ifadə həm də qida mədəniyyətimizin tərkib hissəsi olan, qızmar ətin ətrafında toplaşan insanların həyəcanını, səbirsizliklərini və paylaşmağı əks etdirir. Yəni "ala-çiy" sadəcə bir kulinar terminindən daha çoxdur, o, bir atmosfer, bir duyğu, bir anın təsviridir.
Beləliklə, "ala-çiy" sözü, yarı bişmiş ətdən daha çox, bir prosesin, bir vəziyyətin, bir duyğunun rəmzi olaraq qəbul edilə bilər. Bu, Azərbaycan mətbəxinin, onun zənginliyinin və duyğularla dolu anlarının bir təzahürüdür.