izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Alacalıq sözü, Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, əsasən "ala-bulalıq" kimi izah olunur. Ancaq bu izah, sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir. Alacalıq, sadəcə rənglərin qarışığından kənara çıxaraq, müxtəlif elementlərin, keyfiyyətlərin və ya hadisələrin qarışıq, düzensiz və bir-birinə zidd halda bir arada mövcud olmasını ifadə edir.

Daha dəqiq desək, alacalıq müxtəliflik və qarışıqlıq arasında incə bir fərqə malikdir. Müxtəliflik müxtəlif elementlərin varlığını ifadə edirsə, alacalıq bu elementlərin qarışıqlıq, nizamsızlıq və hətta çaşqınlıq içərisində olmasını vurğulayır. Məsələn, bir bağçada müxtəlif rəngli çiçəklər ola bilər, ancaq əgər bu çiçəklər qeyri-təbii, dəqiq olmayan şəkildə əkilibsə, o zaman bunu "ala-bulalıq", yəni "alacalıq" ilə təsvir edə bilərik.

Alacalıq anlayışı bəzən məcazi mənada da istifadə olunur. Məsələn, "fikirlərin alacalığı" deyəndə müxtəlif, bəlkə də bir-birinə zidd fikirlərin qarışıq və nizamsız halda bir arada olmasını nəzərdə tuturuq. Yaxud, "həyatının alacalığı" deyəndə həyatın müxtəlif xoş və xoşagəlməz hadisələrlə dolu olmasını, bu hadisələrin təsadüfi və nizamlı şəkildə gəlməsini ifadə edirik. Bu mənada, alacalıq həyatın müxtəlifliyini və bəzən də qeyri-müəyyənliyini əks etdirir.

Maraqlı bir detal kimi, alacalığın bir çox dillərdə ekvivalentinin olmaması qeyd edilməlidir. Çünki bu anlayış sadəcə rənglərin qarışığından daha dərin mənalar daşıyır. Bu da onun mədəni və linqvistik baxımdan maraqlı tərəflərindən biridir. Alacalıq sözü, Azərbaycan mədəniyyətinin rəngarəngliyini və həyatın müxtəlifliyini əks etdirən incə bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz