izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Alçı sözü Azərbaycan dilində əsasən aşıq oyununa aid bir termin kimi işlənir. Aşıq oyununda istifadə olunan iki taxtadan birinə – daha doğrusu, toxan üzünün arxa tərəfinə deyilir. Toxan, aşığın görünən, üzərində naxışlar və ya yazıların olduğu tərəfidirsə, alçı isə onun əksinə, görünməyən, arxa tərəfidir.

Oyunda alçının rolu olduqca əhəmiyyətlidir. Çünki aşığın bir tərəfi (toxan) aşıq ifaçısı tərəfindən idarə olunarkən, digər tərəfi (alçı) oyunun dinamizmini təmin edir. Alçı, toxan üzünün əks tərəfində yerləşərək, aşığın hərəkətini, ritmini və oxşarlığını tənzimləməyə kömək edir. Aşıq ustaları alçının ağırlığını, qalınlığını və hamarlığını oyunun tələblərinə uyğun olaraq dəyişdirərək, səslərin keyfiyyətini və ifadə gücünü tənzimləyirlər.

Maraqlı bir məqam odur ki, alçı sadəcə toxanın əks tərəfi deyil, həm də oyunun gedişatına təsir edən bir amildir. Oyunda alçı həm sabit, həm də hərəkətli ola bilir; gah alçı sabit qalır, gah da toxanın hərəkəti ilə hərəkətə gəlir. Bu hərəkətlilik alçının materialından, forma və ölçülərindən asılı olaraq dəyişir. Beləliklə, alçı sadə bir əlavə deyil, aşıq oyununun ayrılmaz və mühüm bir hissəsidir.

Qısaca olaraq, "alçı" sözü aşıq oyununun incəliklərini anlamaq üçün vacib olan bir termindir və bu oyunun texniki tərəflərini əks etdirir. Onun sadə görünüşünün arxasında, oyunun ifadə imkanlarını genişləndirən mürəkkəb bir funksiya gizlənir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz