izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Amac (fars. əصلində əmək - iş, hərəkət, fəaliyyət; buradan törəmiş əmək-məqsəd ifadəsindən) - klassik Azərbaycan ədəbiyyatında geniş işlənmiş bir termin olub, müəyyən bir hərəkətin, fəaliyyətin və ya səyin yönəldiyi nöqtə, hədəf, nişanə mənasını verir. Sadəcə bir hədəf kimi deyil, daha geniş mənada, əməlin, səyin yönəldiyi əsas məqsəd, istənilən nəticə, istək, arzu kimi də başa düşülür. Beləliklə, "amac" sözü sadəcə bir fiziki nöqtəni deyil, həm də mənəvi, intellektual və ya emosional bir hədəfi ifadə edə bilər.

Füzuli misalında olduğu kimi ("Kim, İbni-Səlami etdi gərdun; Amaci-xədəngi-ahi-Məcnun"), "amac" sözü Məcnunun alovlu, həsrət dolu ehtirasının yönəldiyi Leyli obrazını ifadə edir. Bu, fiziki bir məsafəni deyil, bir sevgi həsrətini, duyğunu və istəyi əks etdirir. Yəni "amac" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və daha çox bir şeyə nail olmaq üçün yönəlmiş səy və istəyin hədəfini, məqsədini bildirir.

Müasir Azərbaycan dilində "amac" sözü daha çox "məqsəd" sinonimi kimi işlənir, lakin klassik ədəbiyyatda onun daha geniş, çoxqatlı bir mənası vardır. Bu sözün köklərinin fars dilinə gedib çıxması və klassik ədəbiyyatda işlənmə tərzi onun mənasına fars ədəbi ənənəsinin təsirini də göstərir. Müasir dövrdə istifadədə daha çox "məqsəd" termini üstünlük təşkil etsə də, "amac" sözü öz poetik və tarixi çalarını qoruyub saxlayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz