Ambisiya (fr. ambition) sözü, sadəcə "lovğalıq" və ya "təkəbbür" kimi tərcümə edilməkdən daha çox mənaya malikdir. Lüğətlərdəki qısa izah, bu mürəkkəb anlayışın bütün çalarlarını əks etdirmir. Ambisiya, özünü sübut etmək, yüksək məqsədlərə çatmaq, nüfuz qazanmaq istəyini ifadə edən güclü bir daxili təkan, bir hədəfə yönəlmiş həvəsdir. Bu, sadəcə özünü göstərmək istəyi deyil, həm də əzmkarlıq, çalışqanlıq, özünəinam və davamlı inkişafı əhatə edən bir prosesdir.
Ambisiyanın təzahürü fərdin şəxsiyyətindən, mədəniyyətindən və həyat təcrübəsindən asılı olaraq müxtəlif formalar ala bilər. Bəzi hallarda, sağlam və yaradıcı bir qüvvə olaraq, yeni zirvələrə çatmaq, potensialı tam reallaşdırmaq və cəmiyyətə töhfə vermək üçün hərəkətverici qüvvə rolunu oynaya bilər. Məsələn, elm adamlarının yeni kəşflərə can atması, rəssamların sənət əsərləri yaratmaq üçün səy göstərməsi, və ya sahibkarların yeni layihələrə başlaması ambisiyanın müsbət təzahürlərinə misal ola bilər.
Lakin, ambisiya həddindən artıq olduqda, mənfi nəticələrə də səbəb ola bilər. Həddən artıq təkəbbür, özünü başqalarından üstün tutma, rəqiblərinin məhv edilməsi, ədalətsizliyə yol açma kimi hallar ambisiyanın mənfi tərəflərini nümayiş etdirir. Belə hallarda, ambisiya lovğalıq, həsəd, qısqanclıq və aqressiv davranışlara yol aça bilər. Bu səbəbdən, ambisiyanın sağlam bir formada inkişaf etdirilməsi və nəzarət altında saxlanması son dərəcə vacibdir.
Ümumiyyətlə, ambisiya ikiüzlü bir anlayışdır. O, həm böyük nailiyyətlərə, həm də dağıdıcı nəticələrə səbəb ola bilər. Sağlam ambisiya, özünə inamla birləşərək, insanın öz potensialını tam reallaşdırmasına və həyatında müsbət dəyişikliklərə nail olmasına kömək edir. Lakin, nəzarətsiz ambisiya fərdin və ətrafındakıların həyatına mənfi təsir göstərə bilər. Ona görə də, ambisiyanın idarə edilməsi və onun müsbət tərəflərinin inkişaf etdirilməsi hər bir insan üçün mühüm bir bacarıqdır.