Anlamaz sifəti, əsas etibarilə, anlama qabiliyyətinin zəifliyini, dərk etmək bacarığının olmamasını ifadə edir. Sadəcə "qanmaz" və ya "şüursuz" sözlərinin sinonimi deyil; daha geniş bir məna çalarına malikdir. "Anlamaz" sözü insanın həm intellektual, həm də emosional səviyyədə dərk etməkdəki çatışmazlığını bildirir. Bu çatışmazlıq nəticəsində həmin şəxs həm ətraf aləmi, həm də başqalarının hisslərini, niyyətlərini tam olaraq dərk edə bilmir.
Lüğətdəki "kobud" ifadəsi isə "anlamaz"ın davranış tərzinə işarə edir. Anlamaz insan həm düşüncələrində, həm də hərəkətlərində incəlikdən, nəzakətdən uzaq ola bilər. Onun davranışları qeyri-adekvat, başqaları üçün narahatlıq yaradan səviyyədə ola bilər. Belə insanlar tez-tez başqalarının hisslərinə biganə qalır, onların sözlərinə və ya hərəkətlərinə düzgün reaksiya verə bilmirlər.
Misal olaraq verilən şeir parçasında "anlamaz" sözü estetik dəyəri dərk etməyən, incəsənəti, gözəlliyi qavramayan şəxsi ifadə edir. Bənövşənin gözəlliyini qavramayan, onun dəyərini bilməyən kimsə "anlamaz" adlandırılır. Bu isə "anlamaz"ın sadəcə zehni zəiflikdən deyil, həm də estetik zövqsüzlükdən irəli gələn bir xarakter xüsusiyyətini ifadə edir. Yəni "anlamaz" olmaq sadəcə olaraq ağılsız olmaq deyil, həm də dünyanı, gözəlliyi, incəlikləri qavrama qabiliyyətinin olmaması deməkdir.
Nəticə etibarilə, "anlamaz" sözü çoxcəhətli bir mənaya malik olub, insanın zehni, emosional və davranışsal çatışmazlıqlarını əks etdirən bir sifətdir. Bu çatışmazlıqlar həm intellektual qavrayışın, həm də əxlaqi, estetik dəyərləri qavrama bacarığının olmaması kimi təzahür edə bilər.