Anlaşılmaq (məch.) – Bir sözün, fikrin, hərəkətin və ya hadisənin başa düşülməsi, dərk edilməsi və mənasının aydınlaşması prosesidir. Sadəcə olaraq qəbul edilməkdən daha çox, məlumatın tam və dəqiq qavranılmasını, içindəki mənanın açıq-aşkar olmasını əks etdirir. Bu, həm dinləyici, həm də oxuyucunun, hətta müşahidəçinin anlayış səviyyəsinə, mədəniyyətinə və əvvəlki bilik təcrübəsinə bağlıdır. Anlaşılmaq, həm də effektiv ünsiyyətin əsasını təşkil edir; çünki məqsəd, məlumatın düzgün qəbul edilməsidir.
Anlaşılmanın müxtəlif səviyyələri mövcuddur: səthi anlaşılma, yəni sözlərin və ya ifadələrin yalnız əsas mənasının qavranılması; dərin anlaşılma isə, mətnin kontekstini, alt mənaları və nəzərdə tutulan məqsədi dərk etməyi nəzərdə tutur. Məsələn, "Yağış yağır" cümləsi səthi səviyyədə hava hadisəsini təsvir edir, lakin poetik bir mətnin içində daha dərin mənalar da daşıya bilər – kədər, tənhalıq və s. Anlaşılmamaq isə, ünsiyyətdəki maneələrin və qarşılıqlı anlaşılmazlığın əsas səbəblərindən biridir.
Misal olaraq verilən "Onun sözlərindən heç bir şey anlaşılmadı" cümləsi, nitqin qeyri-aydın, qarışıq və ya dinləyici üçün qeyri-mümkün olan bir formada olduğunu göstərir. Bu, sözlərin mürəkkəbliyindən, nitq qüsurlarından, fərqli dil və mədəniyyət fonlarından və ya dinləyicinin diqqətsizliyindən qaynaqlana bilər.
Ümumiyyətlə, anlaşılmaq, effektiv ünsiyyət, dəqiq ifadə və məlumatın düzgün çatdırılması üçün zəruri bir şərtdir. Həm də, ətraf aləmi dərk etmək və başqaları ilə mənalı əlaqələr qurmaq üçün əsas amildir.