Çobansalatı
Mənası: Müxtəlif tərəvəz məhsullarından (xiyar, pomidor, bibər, soğan, kişniş, şüyüd və s.) hazırlanan salat növü. Adından da göründüyü kimi, əsasən çobanlar tərəfindən hazırlanıb yeyilən sadə, lakin dadlı və qidalı bir yeməkdir. Sintaktik üsulla formalaşmış bir ad olub, tərkibindəki əsas maddələrin adlarından deyil, hazırlandığı şərait və yeyən şəxslərin kimliyindən törəyib.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası tam aydın deyil, lakin "çoban" və "salat" sözlərinin birləşməsindən yaranmışdır. "Çoban" sözü türk dillərindən gələrək heyvan sürüsünə baxan şəxsi bildirir. "Salat" sözü isə fransız dilindən (salade) gəlmiş, əsasən Avropa mətbəxindən keçmiş bir termindir. Lakin bu halda, "Çobansalatı"nın adı Avropa salatlarının təsiri altında formalaşmış yerli bir ad olaraq qəbul edilə bilər. Çobansalatının müəyyən bir coğrafi məkana aid olmasına dair dəqiq məlumat yoxdur, lakin sadə tərkibi və hazırlanma üsulu onu Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində geniş yayılmış bir yemək halına gətirib.
Region və Tarixçə: Çobansalatı Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz hissəsidir və geniş yayılmışdır. Onun tarixi mənşəyi tam aydınlaşdırılmasa da, adından da göründüyü kimi, çobanlar arasında yeyilən sadə bir yemək kimi formalaşmış və zamanla geniş kütlə arasında populyarlaşmışdır. Müxtəlif regionlarda tərkibindəki tərəvəzlərdə kiçik fərqlər olsa da, əsasən xiyar, pomidor və digər mövsümi tərəvəzlərin istifadəsi dəyişməz qalır. Hazırlanması asan olduğu üçün həm kənd yerlərində, həm də şəhərlərdə geniş yayılmış və sevilən bir yeməkdir.