izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bibər (Capsicum) — dadı acı və ya şirin, uzunsov və ya yuvarlaq formalı meyvələri ilə tanınan, Solanaceae (Səhləbkimilər) fəsiləsinə aid bitki cinsi. Dünyanın müxtəlif bölgələrində geniş yayılmış olan bibər, həm qida məhsulu, həm də ədviyyat kimi istifadə olunur. Onun əsas xüsusiyyəti meyvələrində olan kapsaisin adlı kimyəvi maddədir ki, bu maddə bibərə acı dadını verir və istilik hissi yaradır. Kapsaisinin miqdarı bibərin növündən və yetişmə dərəcəsindən asılı olaraq dəyişir.

Bibərin bir çox növü mövcuddur: qırmızı bibər, yaşıl bibər, sarı bibər, acı bibər (çili bibəri), şirin bibər (dolma bibəri) və s. Hər növün özünəməxsus rəngi, forması, ölçüsü və əlbəttə ki, acı dərəcəsi var. Qırmızı bibərin yetişmiş halını göstərdiyi halda, yaşıl bibər hələ tam yetişməmiş vəziyyətdədir. Acı bibərlər, əsasən, müxtəlif yeməklərə ədviyyat kimi əlavə olunur, şirin bibərlər isə daha çox xam halda yeyilir və ya müxtəlif yeməklərin hazırlanmasında istifadə olunur.

Bibər təkcə dadlı deyil, həm də sağlamlıq üçün faydalıdır. Tərkibində A, C və B vitaminləri, kalium, dəmir və digər vacib minerallar vardır. Bəzi araşdırmalar göstərir ki, bibərin müntəzəm istifadəsi metabolizmanı sürətləndirir, qan dövranını yaxşılaşdırır və xərçəng riskini azalda bilər. Lakin, həddindən artıq acı bibərin istehlakı mədə-bağırsaq problemlərinə səbəb ola bilər.

Tarix boyu bibər, dünyanın bir çox mədəniyyətlərində mühüm rol oynamışdır. Azərbaycan mətbəxində də bibər müxtəlif yeməklərin hazırlanmasında istifadə olunur, həmçinin bibər turşuları, bibər mürəbbələri və s. kimi məhsullar hazırlanır. Bibərin istifadəsi əsasən yeməklərə ədviyyatlı dad vermək məqsədilə olsa da, özünün unikal rəng və formaları ilə də yeməklərin görünüşünü daha cəlbedici edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz