Haşil
Mənası: "Xəşil" mənasında Naxçıvan dialekt və şivələrində işlənən bir sözdür. Xəşil, əsasən ət və ya quzu ətindən hazırlanan, qatı və qalın bir şorbadır. Haşilin hazırlanma üsulu regiondan regiona fərqlənə bilsə də, əsas tərkib hissələri ət, düyü və ya noxud, ədviyyatlardır. Sözün Naxçıvan dialektində istifadəsi, yeməyin regiona xas hazırlanma üsulunu və ya yerli terminologiyanı əks etdirir.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası "xəşil" sözünə dayanır. "Xəşil" sözünün kökü fars dilindəki "xəş" (خَش) feilindən gəlir ki, bu da "qaynamaq", "qatılaşmaq" mənalarını verir. Beləliklə, "xəşil" və onun dialektal variantı olan "haşil", qatılaşmış və qaynadılmış ət şorbasını ifadə edir. Naxçıvan dialektindəki "haşil" variantı, sözün fonetik dəyişikliklərə uğramasının nəticəsidir. Bu dəyişiklik, əsasən, Naxçıvan bölgəsinə xas olan fonetik xüsusiyyətlərlə əlaqədardır. "x" səsinin "h" səsinə çevrilməsi, Naxçıvan dialekti üçün xarakterik bir hadisədir.
Regional Xüsusiyyətlər: "Haşil" termini əsasən Naxçıvan Muxtar Respublikasının müxtəlif rayonlarında və kəndlərində istifadə olunur. Hazırlanma üsulu, əlavə olunan ədviyyatlar və digər tərkib hissələri hər bir kənd və ya ailədə fərqli ola bilər, lakin əsas konsepsiya eyni qalır: qatı, ətli bir şorba. Bu da "Haşil"in regional mətbəxin ayrılmaz hissəsi olduğunu göstərir.
Misal: "Bu gün nənəm haşil bişirmişdi, çox dadlı idi!"