Kuyma
Mənası: Yağda qızardılmış, nazik xəmir qatlarından hazırlanan, xırda və ya iri formada olan bir çörək növü. Adətən şirin və ya duzlu ola bilər, müxtəlif əlavələrlə (məsələn, bal, şəkər tozu, pendir) bişirilə bilər. Forma və ölçüsünə görə, bölgələrdə fərqli adlarla da adlandırıla bilər.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası tam olaraq aydın deyildir, lakin "qızartmaq", "bişirmək" mənasını verən fellərlə əlaqələndirilə bilər. Kəlmənin kökü türk dillərindən gəldiyi ehtimal olunur. Məşhur dilçi Mahmud Kaşğari öz "Divanü Lüğət-it-Türk" əsərində kuymanın hazırlanma üsulundan bəhs edərək, onun qədim türk mətbəxinin bir parçası olduğunu göstərir. Kaşğarinin verdiyi reseptə görə, xəmir qədaif xəmiri kimi incə açılır və qaynar yağda qızardılır. Bu da kuymanın qədim tarixə malik olduğunu təsdiq edir. Müasir dövrdə də Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində, xüsusilə də Şərqi Azərbaycanda geniş yayılmışdır və hazırlanma üsulları regionlardan asılı olaraq fərqlənə bilər.
Regional Fərqlər: Kuymanın hazırlanma üsulu və formasına görə regionlarda fərqli adlarla da qarşılaşmaq mümkündür. Məsələn, bəzi bölgələrdə daha iri, bəzilərində isə daha xırda ölçülü kuymalar bişirilir. Əlavə olaraq, bəzi regionlarda kuymaya xüsusi ədviyyatlar və ya içliklər əlavə edilərək hazırlanır. Bu xüsusiyyətlər kuymanın regional variantlarının mövcudluğunu göstərir.