Külçə
Mənası: Külçə, əsasən təndirdə bişirilən, yağlı və qalın bir çörək növüdür. Adətən müxtəlif milli bayramlarımızda, eləcə də xüsusi günlərdə süfrələrimizi bəzəyir. Şirin və ya duzlu ola bilər, içərisinə müxtəlif əlavələr əlavə edilə bilər.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası tam aydın olmasa da, "kül" sözü ilə əlaqələndirilməsi ehtimalı yüksəkdir. Çünki təndirdə bişirilən çörəklərin bişmə prosesində külün rolunun önəmli olduğunu nəzərə alsaq, sözün mənasının buradan qaynaqlana biləcəyini düşünmək olar. Şamaxı və Şəki dialektlərində "külçə" sözü "təndirdə bişirilən yağlı çörək" mənasında işlənir. Bu da sözün mənasının və mənşəyinin coğrafi bölgə ilə bağlı olduğunu göstərir. Tarixən, Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində, xüsusilə Şamaxı və Şəki kimi bölgələrdə bu tip çörəklərin bişirilməsi geniş yayılmışdır. Bu da "külçə" sözünün bu bölgələrin dialektlərindən Azərbaycan ədəbi dilinə keçdiyini göstərən əsas dəlillərdəndir.
Region xüsusiyyətləri: Külçənin hazırlanması və tərkibi bölgədən bölgəyə dəyişə bilər. Məsələn, Şamaxı külçəsi Şəki külçəsindən, həm ölçüsü, həm də dadına görə fərqlənə bilər. Hər bir bölgənin özünəməxsus külçə reseptləri və hazırlanma üsulları mövcuddur. Bu da "külçə" sözünün Azərbaycan mətbəxinin zənginliyini və müxtəlifliyini əks etdirən mühüm bir nümunəsidir.