Miyana
Mənası: Miyanə, əsasən Füzuli bölgəsində geniş yayılmış ətsiz sulu bir xörək növüdür. Adətən, tərəvəzlərdən, paxlalılardan və ya dənli bitkilərdən hazırlanır. "Miyanə" termini, xörəyin maye və sulu quruluşuna işarə edir. Qatı xörəklərdən fərqli olaraq, miyanə daha incə və sulu bir formada təqdim edilir.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası tam aydın deyil. Ancaq "miyanə" sözünün farsca "میان" (miyan) sözündən törəmə olduğu ehtimal edilir. "Miyan" fars dilində "orta", "aralıq" mənalarını verir. Bu, xörəyin qatı və sulu xörəklər arasındakı orta mövqeyini, yəni sululuğunu ifadə edə bilər. Digər bir ehtimal isə, sözün türk dillərindən keçməsidir və "suya batmış", "sulu" kimi mənaları ehtiva edən kökdən törəmiş ola bilər. Füzuli bölgəsinin xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq, sözün yerli bir dialektal variant olaraq da formalaşması ehtimalı mövcuddur. Daha dəqiq məlumat əldə etmək üçün əlavə araşdırmalar aparılmalıdır.
Regional Yayılım: Miyanə xörəyi əsasən Füzuli bölgəsində məşhurdur və bu bölgənin qida mədəniyyətinin ayrılmaz bir hissəsini təşkil edir. Digər bölgələrdə də rast gəlinməsi mümkündür, lakin Füzuli bölgəsi onun ənənəvi və əsas yayılma məkanıdır.
Tarixi Məlumatlar: Miyanənin tarixi mənşəyi barədə dəqiq məlumatlar mövcud deyildir. Lakin, ətsiz və tərəvəz əsaslı xörəklərin tarix boyu kənd əhalisinin qida rasionunun mühüm bir hissəsini təşkil etdiyini nəzərə alaraq, miyanənin də uzun bir tarixə malik olması ehtimalı yüksəkdir.