Oma
Mənası: Oma, əsasən bayram günlərində hazırlanan xüsusi bir çörək növüdür. Şəki və Ağdam dialekt və şivələrində isə "şirin çörək" mənasında işlənir.
Mənbəyi: Omanın etimologiyası tam aydın deyil, lakin adı ehtimal ki, çörəyin dadı və ya hazırlanma üsuluna istinadən yaranmışdır. "Oma" sözünün türk dillərindəki qohum sözləri araşdırılaraq daha dəqiq etimoloji məlumat əldə etmək mümkündür. Sözün Şəki və Ağdam dialektlərindəki "şirin çörək" mənası onun adətən şəkər, bal və ya digər şirin maddələr ilə hazırlanmasına işarə edir.
Regional Xüsusiyyətlər: Oma, əsasən Şəki və Ağdam bölgələrində geniş yayılmışdır. Bu bölgələrdə oma hazırlanması ənənəsi nəsillər boyu davam etmiş və bayram mərasimlərinin ayrılmaz hissəsinə çevrilmişdir. Hər bölgənin özünəməxsus oma hazırlama üsulları və reseptləri mövcuddur. Bu regional fərqlər oma çörəyinin formasında, ölçüsündə və dadında özünü göstərir.
Tarixi Məlumat: Oma çörəyinin tarixçəsi ilə bağlı yazılı mənbələr məhduddur. Lakin onun bayram ənənələri ilə bağlı olması, oma hazırlanmasının nəsillər boyu davam etməsi onun tarixinin olduqca qədim olduğunu göstərir. Gələcək araşdırmalar vasitəsilə oma ilə bağlı daha geniş tarixi məlumatlar əldə etmək mümkündür.
Misallar: