Paxaç
Mənası: Azərbaycan dilinin Qərb qrupu dialekt və şivələrində “yağ, süd, şəkər, yumurta və undan hazırlanan çörək” mənasında işlənir. Daha geniş mənada, paxaç yağlı və şirniyyatlı xəmir məmulatı kimi də tərif oluna bilər. Bəzi regionlarda paxaçın içərisinə quru meyvələr, qoz-fındıq da əlavə olunur, formasına və ölçüsünə görə də müxtəliflik müşahidə olunur. Qərb bölgələrində geniş yayılmış, bayram süfrələrinin bəzəyidir.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası tam aydın deyil. Ancaq "pax" kökündən törəmə ola biləcəyi ehtimalı vardır. "Pax" sözü bir çox türkdilli dillərdə "çörək, yemək" mənasında işlənir. "Paxaç"ın "pax" kökünə "-aç" şəkilçisinin əlavə olunması ilə meydana gəldiyi düşünülür. Bu şəkilçi artırma, çoxalma mənası verə bilər ki, bu da paxaçın yağlı və bol içlikli olmasını ifadə edə bilər. Sözün konkret olaraq hansı dialekt və ya şivədən yayıldığı haqqında daha dəqiq araşdırmalar aparılmalıdır. Tarixi mənbələrdə qeydə alınmış ən qədim nümunələrin tədqiqi sözün mənşəyinin daha dəqiq müəyyən edilməsinə kömək edə bilər.
Regional Xüsusiyyətlər: Paxaçın hazırlanma üsulu və tərkibi regiondan regiona fərqlənə bilsə də, əsasən Azərbaycanın qərb bölgələrində (Quba, Şəki, Gəncə və s.) daha çox yayılmışdır. Hər bir bölgənin özünəməxsus paxaç reseptləri vardır. Məsələn, Quba paxacı özünün xüsusi dadı və formasına görə seçilir.