Şəkərbura
Mənası: Mürəkkəb quruluşa malik şirin xəmir məmulatı. Adətən, Novruz bayramı ərəfəsində hazırlanır və bayram süfrəsinin ayrılmaz hissəsidir. Nazik yayılmış xəmirin içərisinə müxtəlif qoz-fındıq qarışığı, ədviyyatlar və şəkər qatıq doldurulur, sonra da müxtəlif formalarda bişirilir.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası tam aydın deyildir. "Şəkər" sözü fars dilindən keçmiş olub, şirinliyə işarə edir. "Bura" sözünün mənası isə bir qədər mübahisəlidir. Bəzi tədqiqatçılar bu sözün türk dillərindən gəldiyini və "bura" (qab, qutu) mənasını verdiyini iddia edirlər, yəni şəkər qoyulan qab. Digər fikrə görə isə "bura" sözü fars dilindəki "bura" (bükülmüş, bürümüş) sözündən törəmişdir və xəmirin bükülmə formasını ifadə edir. Beləliklə, "Şəkərbura"nın tam mənası "şəkərlə doldurulmuş qab" və ya "şəkərlə doldurulmuş və bükülmüş xəmir" kimi izah edilə bilər. Sözün əsasən Azərbaycan türkcəsində, xüsusilə də Azərbaycanın müxtəlif regionlarında istifadə olunduğu müşahidə olunur, lakin türkdilli xalqların mətbəxində də oxşar şirin xəmir məmulatlarının mövcudluğu şəkərburanın daha geniş tarixi kökə sahib olduğunu göstərə bilər.
Regional Xüsusiyyətlər: Şəkərburanın hazırlanma üsulu və forması Azərbaycanın müxtəlif regionlarında fərqlənə bilər. Məsələn, Şirvan bölgəsində daha çox dairəvi, Qarabağda isə daha çox aypara formasında bişirilir. Hər regionun özünəməxsus resept və bəzək üsulları vardır.
Tarixi: Şəkərbura Novruz bayramının ənənəvi şirniyyatlarından biridir və yüz illərdir ki, Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz bir hissəsini təşkil edir. Onun tarixi Novruz bayramının tarixi ilə sıx bağlıdır və bu bayramın qədim ənənələrini özündə əks etdirir.