Udhıtma
Mənası: Bu qida məhsulunun adı arxaikləşmişdir. M.Kaşğari bu sözü “süzmə, yəni pendir” mənasında izah etmişdir (8, 199). Hazırda Azərbaycan dilində geniş istifadə olunmayan "udhitma" sözü əsasən qədim yazılı mənbələrə əsasən tədqiq olunur və süd məhsullarının hazırlanma üsullarına işarə edir. Sözün mənası kontekstə bağlı olaraq "süzülmüş süd məhsulu", "qatıq" və ya "pendir növü" kimi də yozula bilər. Dəqiq növünü müəyyən etmək üçün əlavə məlumat tələb olunur.
Mənbəyi: Sözün mənşəyi türk dillərinə aiddir. Məhəmməd Kaşğarinin "Divanü lügati't-türk" əsərində qeydə alınması sözün ən azı XI əsrdən etibarən istifadə olunduğunu göstərir. Sözün etimologiyası haqqında dəqiq məlumatlar məhduddur, lakin "ud-" önəkinin "süzmək", "ayırmaq" kimi mənalar ifadə etməsi ehtimal olunur. "Hitma" hissəsinin isə süd məhsulları ilə əlaqəli bir kökdən gəlməsi mümkündür. Daha geniş araşdırmalar sözün dəqiq mənşəyini və etimologiyasını aydınlaşdıra bilər.
Regiona Xaslığı: Udhıtma sözü tarixi mənbələrdə qeydə alınsa da, hazırda Azərbaycan dilinin müasir lüğətlərində yer almır. Beləliklə, müəyyən bir regiona xaslığı barədə dəqiq məlumat vermək mümkün deyil. Əsasən, tarixi kontekstdə, orta əsr türk dillərini araşdıran tədqiqatlarda rast gəlinir.