Un Xaşılı
Mənası: Sintaktik üsulla yaranmış bir xörək adıdır. "Un" sözünün xörəyin əsas tərkib hissəsi olmasına əsaslanaraq formalaşmışdır. "Xaşılı" isə xörəyin hazırlanma üsuluna, xüsusilə də xəmirin qovrulması və ya qarışdırılmasına işarə edir. Adın iki hissəli olması, onun birləşmə modelində qurulduğunu göstərir. Yəni, "un" və "xaşılı" komponentləri birlikdə tam bir məna yaradır.
Mənbəyi: Un xaşılı adının etimologiyası tam aydın deyildir. Ancaq "un" sözünün kökü türk dillərindəki qədim "un" sözünə (un - buğda unu) gedib çıxır. "Xaşılı" hissəsinin mənşəyi isə daha çox dialektal və ya regional ola bilər. Bu sözün daha geniş coğrafi yayılma ərazisinin və tarixi məlumatlarının araşdırılması əlavə tədqiqatlar tələb edir. "Xaşılma" fəaliyyətinin müxtəlif yeməklərin hazırlanmasında istifadə olunması nəzərə alındıqda, "xaşılı"nın müəyyən bir yeməyin hazırlanma üsulunu ifadə etməsi ehtimalı daha yüksəkdir. Əlavə olaraq, "xaşılı" sözünün müxtəlif regional dialektlərdəki variantları və onların səslənmə fərqləri araşdırılmalıdır.
Regional Yayılması və Tarixçəsi: Un xaşılı xörəyinin hansı regiona daha çox məxsus olması və nə zaman meydana gəldiyi barədə dəqiq məlumat yoxdur. Əgər bu xörək müəyyən bir bölgənin mətbəxinə xasdırsa, həmin bölgənin kulinar ənənələrinin öyrənilməsi adın mənşəyini daha aydınlaşdıra bilər. Yeməyin hazırlanma reseptlərinin və adı ilə bağlı folklor məlumatlarının toplanması və təhlili də əhəmiyyətlidir.