izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Arahəkim termini, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "heç bir təhsili olmayan və qeyri-elmi üsullarla müalicə edən adam; türkəçarəçi" kimi izah olunur. Lakin bu izah, arahəkim anlayışının zənginliyini və tarixi kontekstini tam əks etdirmir. Arahəkimlər, əslində, müasir tibb təhsilindən məhrum olsalar da, əsrlər boyu toplanmış xalq təbabətinin, bitki mənşəli dərmanların, təbii müalicə üsullarının daşıyıcıları olmuşlar. Onların bilikləri, nəsildən-nəsilə ötürülən empirik təcrübələr əsasında formalaşıb və müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində özünəməxsus yer tutub.

Arahəkimlik, rəsmi tibb sisteminin yetərli olmadığı və ya əlçatan olmadığı dövrlərdə xalq üçün vacib bir sağlamlıq xidməti funksiyası yerinə yetirib. Bu səbəbdən də, arahəkimləri sadəcə "qeyri-elmi" adlandırmaq doğru olmaz. Onların müalicə üsulları elmi metodlarla təsdiqlənməsə də, bəzi hallarda effektiv nəticələr verə bilərdi. Bu üsullar, bitkilərin müalicəvi xüsusiyyətlərindən, masajdan, bəzi fiziki müalicə üsullarından və hətta psixoloji təsirlərdən istifadəyə əsaslana bilərdi.

Lüğətdəki "türkəçarəçi" ifadəsi ilə arahəkimin sinonim kimi göstərilməsi də diqqət çəkir. Ancaq "türkəçarəçi" termini daha çox sehrli, mistik elementləri özündə ehtiva edən müalicə üsullarını ifadə edir. Arahəkimlərin bəziləri türkəçarəçilik elementlərindən istifadə etsələr də, bütün arahəkimləri bu kateqoriyaya aid etmək səhv olardı. Beləliklə, arahəkim anlayışı, sadəcə "qeyri-elmi müalicəçi" kimi deyil, daha geniş bir kontekstdə, xalq təbabətinin praktikantı, əsrlərin təcrübəsini özündə əks etdirən bir şəxs kimi dəyərləndirilməlidir.

Müasir dövrdə arahəkimlik, elmi tibb yanaşmasının inkişafı ilə kölgədə qalsa da, alternativ və tamamlayıcı tibb üsullarına olan marağın artması ilə yenidən diqqət çəkir. Bununla belə, arahəkimlərin müalicə üsullarının elmi əsaslarla təsdiqlənməsi və təhlükəsizliyi həmişə vacib qalır. Hər hansı bir xəstəlik zamanı peşəkar həkimə müraciət etmək, sağlamlığınızın qorunması üçün ən yaxşı yoldur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz