Aşxanaçı sözü köhnə Azərbaycan dilində geniş istifadə olunan bir termin olub, müasir dövrdə isə daha az rast gəlinir. Lüğətlərdə əsasən "aşxana saxlayan adam, aşxanaçılıqla məşğul olan adam, aşxana sahibi" kimi təriflənir. Ancaq bu tərif sözün zəngin mənasını tam əks etdirmir.
Əslində "aşxanaçı" sadəcə aşpaz demək deyil. O, daha çox bir ev və ya sarayın aşxanasının tam məsuliyyətini daşıyan şəxs idi. Bu, yalnız yeməklərin hazırlanması ilə məhdudlaşmırdı. Aşxanaçının vəzifələrinə aşxananın təmizliyi, qida məhsullarının alınması və saxlanması, aşxana işçilərinin idarə edilməsi, büdcənin təşkili, hətta bəzən yeməklərin süfrəyə verilməsi də daxil idi. O, aşxananın tam sahibi və idarəçisi kimi fəaliyyət göstərirdi.
Tarixi mənbələrə əsasən, varlı ailələrdə və saraylarda aşxanaçı çox əhəmiyyətli bir şəxs idi. Onun bacarığı və təşkilatçılıq qabiliyyəti ailənin və ya sarayın gündəlik həyatının əsasını təşkil edirdi. Yeməklərin keyfiyyəti, qidaların təhlükəsizliyi və aşxananın səmərəli işləməsi birbaşa onun üzərinə düşürdü. Beləliklə, aşxanaçı sadəcə bir peşə sahibi deyil, həm də məsuliyyətli bir vəzifənin icrası üçün seçilmiş bir şəxs idi.
Müasir "aşpaz" sözü ilə müqayisədə "aşxanaçı" daha geniş və daha çox idarəetmə funksiyalarını özündə əks etdirir. Bu səbəbdən də, "aşxanaçı" sözünün köhnəlmiş olsa da, tarixi və mədəni əhəmiyyətini qoruyub saxlaması vacibdir. Çünki o, keçmişdə aşxananın və yemək mədəniyyətinin təşkilində oynadığı rolu əyani şəkildə göstərir.