Aşlıq sifəti olaraq əsasən aş və plov kimi xörəklərin hazırlanmasında istifadə olunan məhsullara aid edilir. Lüğətlərdəki qısa izahı daha genişləndirərək deyə bilərik ki, "aşlıq" əsasən düyü üçün işlədilən bir termindir. Aşlıq düyü, aş və plovda istifadə edilmək üçün xüsusi olaraq seçilmiş, müəyyən xüsusiyyətlərə malik düyü növüdür.
Bu xüsusiyyətlərə düyünün dənəsinin ölçüsü, forması, bişmə müddəti və toxuması daxildir. Aşlıq düyüsü, adi yemək düyüsündən fərqli olaraq, bişdikdən sonra həm yumşaq, həm də dənələri bir-birindən ayrı qalacaq qədər möhkəm olur. Bu da aş və plova istənilən toxuma və görünüş verir. Yəni, aşlıq düyüsü, sadəcə aş və plov üçün "yararlı" deyil, bu xörəklər üçün ən uyğun, ideal düyü növüdür.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "aşlıq" termini, yalnız düyü ilə məhdudlaşmır. Nəzəri olaraq, digər taxıllar və ya paxlalılar da aş və plov üçün istifadə oluna bilər və onlara da "aşlıq" sifəti aid edilə bilər. Məsələn, "aşlıq buğda" və ya "aşlıq mercimek" kimi ifadələr, məsələn, xüsusi bir sortu təsvir etmək üçün işlənə bilər. Lakin ənənəvi olaraq və geniş yayılmış şəkildə "aşlıq" termini düyü üçün istifadə olunur.
Beləliklə, "aşlıq" sözü, sadə bir tərifə malik olsa da, aş və plov hazırlama ənənəsindəki xüsusi yerini və məhsulun keyfiyyətini vurğulayan zəngin bir mənaya malikdir. Bu, yalnız bir söz deyil, Azərbaycan mətbəxinin əsas tərkib hissələrindən birinin xüsusiyyətlərini qısaca ifadə edən bir termindir.