Aşpaz (fars. əsilli söz) – peşəsi xörək bişirmək və yemək hazırlamaq olan, bu sahədə ustalıq səviyyəsinə çatmış şəxsdir. Sadəcə yemək bişirməkdən daha çox, aşpaz tərkib hissələrin uyğunlaşdırılması, dadların harmoniyasının yaradılması, təqdimatın gözəlliyi və yeməyin keyfiyyətinin təmin edilməsi kimi bir çox məsuliyyəti öz üzərinə götürür. Onlar müxtəlif mətbəxlərə, xalqların kulinariya ənənələrinə bələd olmalı, yeni reseptlər kəşf etmək və öz yaradıcılıqlarını nümayiş etdirməlidirlər.
Aşpazlıq sadəcə bir peşə deyil, həm də incəsənətdir. Bir aşpazın ustalığı, hazırladığı yeməyin dadından, görünüşündən, ətirindən və hətta yeməyin insanlara verdiyi duyğulardan aşkar olur. Onların bacarığı yüksək keyfiyyətli ərzaq məhsullarının seçilməsindən tutmuş, təkmilləşdirilmiş texnologiyaların tətbiqinə qədər geniş bir sahəni əhatə edir. Müasir aşpazlıqda molekulyar qastronomiya kimi yeniliklər də öz əksini tapır.
Atalar sözündə qeyd olunan "Aşpazdan küsən evinə ac gedər" deyimi aşpazın bir evdəki əhəmiyyətini vurğulayır. Bu, həm də aşpazın ailə üzvləri ilə münasibətlərinin yaxşı olmasının vacibliyini göstərir. Çünki evdə yeməyin hazırlanması və keyfiyyəti birbaşa aşpazın əhvali-ruhiyyəsindən asılıdır.
Noxudu bozbaşa salmaq məsəli isə aşpazın işində təcrübənin, bacarığın və uyğunluğun əhəmiyyətini ifadə edir. "Noxudu bozbaşa salanda aşpazı qoyub axund ilə məsləhət etmək" ifadəsi, həllini bilmədiyimiz problemlərdə səlahiyyətsiz şəxslərlə məsləhətləşməyin mənasızlığını göstərir. Bu vəziyyətdə, bozbaşın düzgün hazırlanması üçün aşpazın peşəkar biliklərinə etibar etmək vacibdir.