Bani sözü ərəb mənşəli olub, bir şeyin əsasını, bünövrəsini qoyan, təsis edən, bina edən, tikən, quran, yaradan şəxsi bildirir. Sadəcə bir binanın inşaatçısı deyil, həm də bir işin, təşkilatın, hərəkatın və ya hətta bir ideyanın başlanğıcını qoyan, onun inkişafına təməl atan şəxsiyyətdir.
Bani, sadəcə fiziki mənada bir şeyin tikintisini həyata keçirən fəhlə və ya inşaatçıdan fərqli olaraq, daha çox konsepsiya və təməl yaradıcısıdır. O, yalnız əmək sərf etməklə deyil, həm də düşüncə, planlama, təşkilatçılıq və rəhbərlik bacarıqları ilə işə öz töhfəsini verir. Bir dövlətin banisi, onun qanunlarını, idarəetmə sistemini, siyasi strukturunu quran və xalqın gələcək inkişafına istiqamət verən şəxsiyyətdir. Eynilə, bir sənət növünün banisi, həmin sənətin əsas prinsiplərini, üslubunu və inkişaf istiqamətini müəyyənləşdirən, yeni bir dövrün başlanğıcını qoyan şəxsdir. Üzeyir Hacıbəyovun Azərbaycan opera sənətinin banisi kimi qeyd edilməsi də bu mənada başa düşülməlidir: o, yalnız bir neçə opera bəstələməklə kifayətlənməyib, həm də Azərbaycan opera sənətinin əsasını qoyub, onun inkişafına yön verib, yeni bir mədəniyyət ənənəsinin təməlini atıb.
Beləliklə, "bani" sözü sadəcə bir "yaradan" və ya "qurucudan" daha geniş mənaya malik olub, bir işin, qurumun, sistemin və ya ideyanın uzunmüddətli təsirini nəzərə alan, onun əsasını qoyan və gələcək inkişafını müəyyənləşdirən şəxsiyyəti ifadə edir. O, həm yaradıcı, həm təşkilatçı, həm də liderdir.