Bari-ilahi sözü köhnə Azərbaycan dilində Allah'a, Tanrı'ya seslənmək üçün istifadə olunan bir nida ifadəsidir. "Ay Allah", "İlahi", "Ey Tanrı" kimi ifadələrin daha təntənəli və duyğulu bir ifadəsi olaraq qəbul edilə bilər. Sözün tərkibindəki "bari" komponenti, müraciətin vurğulanması, yüksək ehtiram və yalvarışın ifadə olunması üçün əlavə olunmuşdur. "Bari"nin özü də "əgər", "lütfən", "xahiş edirəm" mənalarında istifadə olunan bir köhnə söz olub, bu kontekstdə Allah'ın mərhəmətinə və lütfünə müraciəti gücləndirir.
Misal olaraq verilən "Vaqifə rəhm eylə, bari-ilahi! Agah et dərdindən ol üzü mahi" misrasında şair, Allah'dan Vaqifəyə rəhm etməsini və onun dərdindən xəbərdar olmasını sözün gücü ilə, təkrarla və duyğulu bir üslubda istəyir. "Bari-ilahi"nin istifadəsi burada yalnız bir nida deyil, eyni zamanda dərindən səmimi bir yalvarışın ifadəsidir. Şairin Allah'a olan səmimiyyətini, ümidini və yalvarışını daha da gücləndirir.
Ümumiyyətlə, "bari-ilahi" sözü klassik Azərbaycan ədəbiyyatında Allah'a müraciət edən şeirlərdə və əsərlərdə tez-tez rast gəlinən, əsərlərə təntənəlilik və duyğulu bir hava qatan, ədəbi dilin zənginliyini göstərən bir ifadədir. Bu sözün istifadəsi, əsərlərin dini-fəlsəfi tərəflərinin dərk edilməsində də mühüm rol oynayır.
Bu səbəbdən, "bari-ilahi"nin sadəcə "Ay Allah" mənası ilə kifayətlənmək yetərli deyil. Onun tarixi kontekstdə, ədəbiyyatımızda tutduğu yer və ifadə etdiyi duyğu da nəzərə alınmalıdır. Bu, sözün daha tam və dəqiq şərhini təmin edəcəkdir.