Bürokratik sifəti, əsasən, bürokratizm anlayışı ilə sıx bağlıdır və bu anlayışın əsas xüsusiyyətlərini özündə əks etdirir. Sadəcə olaraq "bürokratizmə xas olan" deməkdən daha dəqiq bir izah vermək üçün, bürokratik anlayışını daha geniş şəkildə araşdıraq.
Bürokratik, rəsmi qurumlarda və idarələrdə mövcud olan qaydalar, prosedurlar və iyerarxik struktur ilə xarakterizə olunan bir sistemə aid olan hər şeyi ifadə edir. Bu, sənədləşmənin, formaların doldurulmasının, icazələrin alınmasının və uzun müddətli gözləmələrin üstünlük təşkil etdiyi, əməliyyatların sürətinin və çevikliyinin azaldığı bir sistemdir. Bürokratik bir sistemdə, qərarlar tez-tez məmur və ya rəhbər heyətin səlahiyyətlərinə əsasən, əsasən yuxarıdan aşağıya doğru verilir və şəxsi münasibətlər və ya qeyri-rəsmi yollarla işlərin həlli çətinləşir.
Bürokratik sistemlər, bir tərəfdən, qaydaların ardıcıllığını, ədaləti və hesabatlılığı təmin etmək üçün yaradılır. Bunlar qanunların və qaydaların vahid tətbiqini təmin edir, korrupsiyanın qarşısını almağa kömək edir və işlərin sistematik şəkildə aparılmasını təmin edir. Ancaq digər tərəfdən, həddindən artıq bürokratiya, sürətsizlik, effektivliyin azalması, qərarların gecikməsi və vətəndaşların narazılığına səbəb ola bilər. Hətta, sadə işlərin həlli üçün belə uzun və mürəkkəb prosedurlardan keçmək lazım gələ bilər.
Beləliklə, "bürokratik" sözü, həm müsbət, həm də mənfi konnoatasiyaları özündə əks etdirir. Sistemin effektivliyini və vətəndaş məmnuniyyətini təmin etmək üçün, bürokratik quruluşların optimal səviyyədə olması vacibdir. Həddindən artıq bürokratiya aradan qaldırılmalı, prosedurlar sadələşdirilməli və şəffaflıq artırılmalıdır.
Qısacası, bürokratik termini, rəsmi qurumların işlənmə üsulunu, qaydalar, prosedurlar və iyerarxiyanın rolunu, həmçinin bu sistemin həm müsbət, həm də mənfi aspektlərini əhatə edən geniş bir anlayışdır.