Calanmaq (f.) - Əsasən meyvə ağaclarına aid olan bir kənd təsərrüfatı terminidir. Bu termin, bir ağacın başqa bir ağacın budağı və ya qələmi ilə birləşdirilməsi prosesini ifadə edir. Daha dəqiq desək, calanmaq, bir bitkinin vegetativ hissəsinin (qələm, peyvənd) digər bir bitkinin gövdəsinə birləşdirilərək onun üzərində kök salması və inkişaf etməsi prosesidir. Bu proses, istənilən xüsusiyyətlərə malik bitkinin (məsələn, daha yüksək məhsuldarlıq, xəstəliklərə davamlılıq) yetişdirilməsi üçün əsas üsullardan biridir.
Calanma prosesi, əsasən toxumla çoxalma yolu ilə əldə edilə bilməyən, ya da toxumla çoxaldıqda arzuolunmaz xüsusiyyətlər göstərən bitkilərin klonlaşdırılması və çoxaldılması üçün istifadə olunur. Beləliklə, calanmaq nəticəsində ana bitkinin bütün genetik xüsusiyyətlərini qoruyan yeni bitkilər əldə edilir. Bu, istənilən sortların davamlılığını və keyfiyyətini təmin etmək üçün olduqca əhəmiyyətlidir.
Calanmış (f.sif.) sözü isə, bu proses nəticəsində əmələ gəlmiş ağacı təsvir edir. Mətndə göstərilən "Yaxşı tutmaq (peyvənd, qələm)" ifadəsi isə calanma prosesinin uğurlu olması, yəni peyvəndin və ya qələmin yeni ağac gövdəsinə yaxşı birləşməsini və kök salmasını bildirir. Uğursuz calanma hallarında peyvənd və ya qələm quruya bilər və yeni bitkinin inkişafı mümkün olmaz.
Qeyd edək ki, calanma prosesi, sadə görünməsinə baxmayaraq, müəyyən bacarıq və biliklər tələb edir. Peyvəndin və ya qələmin düzgün seçilməsi, birləşdirilmə texnikasının düzgün tətbiqi və sonrakı qulluq calanmanın uğurlu olmasında əsas amillərdir. Bu proses, əsrlərdir ki, kənd təsərrüfatında geniş tətbiq olunur və bitkiçiliyin inkişafında mühüm rol oynayır.