Canamaz (fars. جاجیم - *cağım* sözündən) – İslam dinində namaz qılmaq üçün istifadə edilən xüsusi hazırlanmış dördkünc parça. Adətən yun, pambıq və ya digər toxunma materiallarından hazırlanır və təmiz, səliqəli olması vacibdir. Canamazın ölçüsü və bəzəyi müxtəlif ola bilər, lakin əsasən namaz qılan şəxsin dizlərini və ayaqlarını yerin soyuqluğundan və ya çirkdən qoruması üçün nəzərdə tutulur.
Canamaz sadəcə bir namaz dəsmalından daha çox məna daşıyır. O, müqəddəs bir əşya sayılır və namaz qılan şəxsin Allaha olan bağlılığının, təvazökarlığının və təmizliyinin simvoludur. Bir çox müsəlman üçün canamaz şəxsi namaz yerinin, ruhani əlaqənin və ibadətin simvoludur. Həmçinin, canamazlar əl işləri, xüsusilə də xalça toxuculuq sənəti ilə məşğul olan ölkələrdə, özünəməxsus bədii tərzi və naxışları ilə fərqlənən incəsənət əsərləri ola bilərlər. Toxunma texnikası, istifadə olunan rənglər və naxışlar həm yerli ənənələri, həm də dini simvolizmi əks etdirə bilər.
Tarix boyu canamazlar müxtəlif materiallardan və üsullarla hazırlanıb. Sadə, düz rəngli canamazlardan tutmuş, zərif naxışlar və ipək saplarla bəzədilmiş mürəkkəb dizaynlı canamazlara qədər geniş çeşiddə canamazlar mövcuddur. Müasir dövrdə isə daha müxtəlif materiallar, məsələn, mikrofiber və ya su keçirməyən materiallar da canamaz istehsalında istifadə olunur. Beləliklə, canamazın həm dini, həm də funksional əhəmiyyəti dəyişməz qalır, lakin onun forması və istehsalı zamanla təkamül edir.
Qeyd olunan hissədəki son cümlə qeyri-tam olduğundan, onun mənasını tamamilə bərpa etmək mümkün deyil. Ancaq ümumi kontekst nəzərə alınaraq, qadının ərinin namaz qılması üçün canamaz hazırlaması kimi bir mənzərə təsəvvür edilə bilər.