Qılan: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında özünəməxsus yer tutan "qılan" sözü, əsasən, əyrilməyən, möhkəm və yoğun tüklü yun növünü ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "əyrilə bilməyən yoğun tüklü yun" kimi tərif olunsa da, bu sözün arxasında daha çox məna və xüsusiyyət gizlənir.
Qılan, adi yun növlərindən fərqli olaraq, xüsusi möhkəmliyi və davamlılığı ilə seçilir. Onun tükləri qalın və sıx olduğundan, toxunma hissi digər yun növlərinə nisbətən daha sərt və möhkəm olur. Bu xüsusiyyəti sayəsində qılan, xalçaçılıq, xüsusilə də ənənəvi Azərbaycan xalçalarının hazırlanmasında əvəzsiz material kimi istifadə olunmuşdur. Qalın və möhkəm toxuması sayəsində xalçalara uzunömürlülük və davamlılıq bəxş edir.
Tarix boyu qılanın əldə edilməsi və emalı prosesi də özünəməxsus əməksevərlik tələb edirdi. Qoyunların xüsusi növlərindən alınan bu qiymətli yun, əvvəlcə diqqətlə təmizlənir, sonra isə əl ilə və ya ənənəvi üsullarla əyrilirdi. Bu prosesin uzun və zəhmətli olması, qılan məmulatlarının qiymətliliyini artırırdı. Beləliklə, qılan yalnız bir material deyil, həm də əməyin, sənətin və ənənənin təcəssümüdür.
Müasir dövrdə də qılan, xalçaçılıqda və digər əl işlərində istifadə olunmaqdadır. Unikal xüsusiyyətlərinə görə, hələ də öz aktuallığını qoruyub saxlayan qılan, Azərbaycanın mədəni irsinin ayrılmaz bir hissəsidir və əcdadlarımızdan miras qalmış zəngin sənətkarlığın təcəssümüdür.