Cınqıltı sözü, Azərbaycan dilinin zəngin fonetik ehtiyatını əks etdirən, təbiətdə və ya süni mühitdə yaranan səs-küyə işarə edən bir söz olaraq qarşımıza çıxır. Sadəcə "cınq" sözünün təkrarı ilə əmələ gələn bu söz, metal əşyaların bir-birinə dəyərək çıxardıqları kəskin, yüksək səsi daha dəqiq təsvir edir.
Lüğətlərdə "cınqıltı"nın yalnız metal əşyaların səsi kimi izahı bəzi hallarda kifayət etməyə bilər. Çünki bu söz, kiçik, sərt cisimlərin toqquşması ilə yaranan bütün yüksək, zərif səsləri də əhatə edir. Məsələn, şüşənin sınması, quru yarpaqların ayaq altında xırıltılı səsi, ya da kiçik daşların bir-birinə sürtülməsi nəticəsində yaranan səsləri də "cınqıltı" sözü ilə ifadə etmək olar.
Sözün ifadə etdiyi səs, xüsusilə də, qısa müddətli, təkrarlanan və ya ritmik bir xarakter daşıyır. Bu, onu başqa bənzər səs təsvirlərindən fərqləndirir. Məsələn, "cırıltı" daha davamlı və qeyri-müəyyən bir səs ifadə edir, "qırxıldama" isə daha ağır, güclü səsə işarə edir. Cınqıltı isə daha incə, tez-tez təkrarlanan və diqqəti tez cəlb edən bir səs olaraq qəbul edilir.
Ümumiyyətlə, "cınqıltı" sözü, əşyaların toqquşması nəticəsində yaranan xüsusi bir səs təəssüratını əyani və poetik şəkildə ifadə edir. Bu səs, həm xoş, həm də narahatedici ola bilər – məsələn, zəngin cınqıltısı xoş duyğular doğurarkən, qırıq şüşənin cınqıltısı qorxu və narahatlıq yarada bilər. Sözün kontekstə bağlı olaraq yaratdığı duyğu palitrası da onun əhəmiyyətli bir xüsusiyyətidir.