Cinayət sözü ərəb mənşəli olub ("cənaye") qanunsuz, qadağan edilmiş əməl, qanun pozuntusu mənalarını verir. Azərbaycan dilində istifadə olunan zaman isə daha geniş və mürəkkəb bir məna kəsb edir. Sadəcə qanun pozuntusu deyil, həm də ictimai təhlükəlilik əmsalını özündə ehtiva edir.
Cinayət, cəmiyyətin qəbul etdiyi norma və qaydalara, mövcud qanunlara və hüquqi əsaslara qarşı yönəlmiş, bu quruluşu pozmaq və ya təhdid etmək məqsədi daşıyan hərəkət kimi təyin oluna bilər. Bu hərəkət yalnız qanun pozuntusu deyil, eyni zamanda cəmiyyətin təhlükəsizliyinə, əmin-amanlığına, ədalətinə, insanların həyatına, sağlamlığına, əmlakına və ya digər əsas hüquqlarına və azadlıqlarına ciddi təhdid yaradır.
Cinayətin tərkibində üç əsas element vardır: subyektiv tərəf (cinayəti törədən şəxsin niyyəti, məqsədi, qəsdən və ya ehtiyatsızlıqla törədilməsi), obyektiv tərəf (cinayətin törədilmə üsulu, nəticəsi, zərər çəkən şəxs və s.) və hüquqi əsas (cinayətin qanunla təsbit olunmuş və cəzalandırılması nəzərdə tutulmuş olması). Bu elementlərin hamısının mövcudluğu cinayətin hüquqi tərkibini tam şəkildə təşkil edir.
Cinayətlərin ağırlığına görə müxtəlif cəza növləri tətbiq olunur – həbs, cərimə, ictimai işlər və s. Cinayət hüququ bu hərəkətləri təsnif edir, onlara müvafiq cəzalar müəyyən edir və cəmiyyətin qorunması üçün mexanizmlər yaradır. Cinayət anlayışının dərinliyinə varmaq, ədalətin və cəmiyyət təhlükəsizliyinin təmin olunması üçün vacibdir.